Willem, mooi.

Wat mij als persoon nog steeds intrigeert en zeker in deze tijd is hoe het komt dat er duizenden boeken over dit onderwerp zijn uitgegeven (mijn boekenkast staat er ook vol mee evenals mijn PC met digitale boeken), er miljoenen aan leiderschapstrainingen werden en worden uitgegeven, maar dat mensen het niet DOEN. Als je zo om je heen de wereld bekijkt.

Hoe zou dat nou komen? Kun je een leider worden ("mba in EEN dag") of ben je misschien als leider geboren?

Wat denk jij?

Tony de Bree
www.dagboekvaneenbankier.nl

Tony, ik heb zowel mogen functioneren als manager als als leider (nb; op dat eerste moment was die ervaring een complete verrassing, voor mij), daarnaast word ik soms gevraagd als coach zodra een coachee een leiderschapsvraag heeft. Die ervaring leert mij dat de 2 functies van manager en leider naast elkaar bestaan en niet 'i.p.v.'.

In mijn praktijk hanteer ik de definities: een manager is 'in control', wordt benoemd, is duidelijk zichtbaar (nb; kantoor, auto, visitekaartje); een leider geniet het vertrouwen van zijn/haar medewerkers, wordt op basis daarvan door diezelfde medewerkers gekozen. Gekozen niet zoals de leden van een OR maar vooral onbewust, zowel bij het individu als bijna tegelijkertijd door de groep; dat gebeurt vooral intuïtief, een interessant fenomeen.
Het duurt vaak even voordat een manager voldoende vertrouwen geniet om ook een leider te kunnen zijn.

Nu lijkt die leiderschapspositie op het eerste oog eenvoudiger dan die van een manager, maar dat is het zeker niet. Mannen en vrouwen die vertrouwen genieten kunnen dat zelfde vertrouwen alleen nog maar beschamen, weg leiderschap. Dit vraagt dus om energie, om een fysiek en mentaal stabiel gestel. Het vraagt ook om empathie.

Conclusie die ik voor mezelf dan nog 'slechts' kan trekken: je hebt het of je hebt het niet, leiderschapskwaliteiten. Dus ik zou bijna zeggen: je wordt er meer geboren.

(nb; de geschiedenis leert ons ook dat leiders hun volgelingen zowel in goede als in slechte situaties kunnen brengen, da's dan weer het nadeel van te veel vertrouwen....)

Leiderschap openbaart zich vaak ook al vroeg, zonder dat je er erg in hebt. Als klassevertegenwoordiger, aanvoerder van je sportteam, voorzitter van een vereniging: Allemaal plaatsen waar je naar toe 'geduwd' wordt. Een gemeenschappelijke noemer is wel te onderscheiden: Leiders nemen vaak beslissingen in situaties waarin een groep het even niet weet. Dat is niet altijd een volledig beredeneerde beslissing op basis van kenis, redenatie of routine, maar vooral ook op basis van moed. Het is interessant om te zien dat dit leiderschap geruime tijd geaccepteerd blijft, ook wanneer het besluit achteraf niet geheel juist blijkt.
Overigens bestaat er een significant verschil tussen mannelijke groepen en vrouwelijke groepen. Mannen zijn veel meer geneigd om leiderschap althans tijdelijk te aanvaarden wanneer het groepsproces daarvan verbetert en dus iedereen daar baat bij heeft.
Vrouwen stellen vrouwelijk leiderschap continu ter discussie. Ik meen dat cruciale leiderschapsdrijfveren zijn te vinden in onbewuste patronen die al tienduizenden jaren oud zijn en die nog steeds instinctief worden gehanteerd. Sociobiologie vormt in dat opzicht een interessante bron van kennis, ook voor hedendaags management.