Gouden Speld

Meer zien dan je lief is

Iemand die niet al te goed functioneert, maar van zijn chef, met wie hij twee avonden per week tennist, toch steevast ieder jaar een extra periodiek krijgt; twee functionarissen die hetzelfde werk doen -en allebei even goed- maar waarvan om onduidelijke redenen de een toch meer betaald krijgt dan de ander; een minder geschikte sollicitant die achteraf met de baas bevriend blijkt en zowaar over de hoofden van betere kandidaten toch wordt aangenomen, de chef die er niet voor terugschikt om het psychologisch rapport iets te laten aanpassen zodat zijn "oogappel" toch in een keer de meest geschikte is; een deel van sponsorgeld dat in de zak van een hoge functionaris verdwijnt terwijl iedereen dat kan zien. Personeelsfunctionarissen zien vaak meer dan ze lief is.

Tussen alle loonschalen die ze in de gaten moeten houden hebben ze ook vaak zicht op de ene glijdende schaal, die loopt van dingen die niet helemaal correct zijn tot ingrepen die botweg "fraude" heten.

Horen, zien en .... zwijgen?

De P&Oer zit doorgaans helemaal niet op dergelijk inzicht te wachten. Want wat moet je met die kennis? Cynisch worden, hoofdschuddend beamen "iedereen heeft boter op zijn hoofd" en zelf je kans afwachten om ook een duit uit het zakje te halen?

Of gewoon niks doen - horen, zien en zwijgen: net als de apen? Moet je wellicht mensen in je omgeving stiekum vertellen wat je gezien hebt, in de hoop dat het tot een rel komt waarbij je zelf onzichtbaar blijft? Op het gevaar af dat je uiteindelijk zelf als roddelaar wordt aangewezen en via de achterdeur kunt vertrekken. Of gewoon naar de politie gaan? Dan moet je wel je bureau direct uitruimen, want de kans dat je daar nog ooit zult zitten is nihil.
Of moet je hardop "ohooooo" roepen en keihard de zaak ter discussie stellen?

De kat de bel aanbinden.

Laatst, zo lezen wij in "De Journalist" was er in Hengelo bij de RTV- Oost een personeelsfunctionaris die de kat de bel had aangebonden. De directeur-hoofdredacteur had vier van zijn mede-directeuren een riante salarisverhoging gegeven en prachtige emolumenten. Zelf, zo zei hij, had hij er geen voordeel van gehad, want hij had hun salarissen opgetrokken naar het zijne. Dat wij het ernstige vermoeden hebben dat die directeur over enkele maanden roept "das nou vreemd, nu verdien ik het zelfde als mijn mede-directeuren terwijl ik de baas ben..." doet er nu even niet toe.

Toen de zaak aan het licht kwam heeft de directeur er nog alles aan gedaan om de personeelsfunctionaris terug te halen, maar daar had ze geen trek meer in.

Mevrouw de personeelsfunctionaris verdient ons diepste respect en wij nomineren haar dan ook voor de "gouden speld voor adequaat optreden". Jawel, met gevaar voor de eigen baan zoals blijkt. Je weet immers nooit van te voren of je de strijd kunt winnen. Je weet wel dat de meeste mensen -die je gelijk geven- je voor naief uitmaken. Wie graaft nu toch zijn eigen graf. Niemand toch?

Houten eikel

En daar zit nu juist de pijn. Personeelsfunctionarissen laten zich vaak muilkorfen of worden gemuilkorfd. Ze blaffen wel een beetje, maar bijten is er niet bij.
En de directeur? Die liet nog fijntjes weten dat het ontslag niet in de papieren zou lopen. Mevrouw was uiteindelijke nog niet zo lang bij hem in dienst.
Deze directeur nomineren wij zonder pardon voor de "houten eikel" een onderscheiding die wij alleen toekennen aan hen die ondermaats gedrag vertonen.

Klik hier voor meer artikelen van Loek Wijchers

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

John Manschot
Het 'voortrekken' van medewerkers is een verbazingwekkend fenomeen. Formeel klopt het niet. De sfeer in de organisatie heeft er onder te leiden. De deur naar allerhande gesjoemel wordt erdoor opengezet. Het is een ongegeneerd machtsmisbruik en de P&O'er wordt (weer) door het lijnmanagement gedegradeerd tot niet bevoegde uitvoerder van de wil van het (lijn)management. Dit zien anderen ook en het gezag van (en respect voor) P&O krijgt een gevoelige tik. Degene die 'voortrekt' bewijst de organisatie dan ook bepaald geen dienst. Een schrale troost is dat de 'voortrekker' zelf in veel gevallen na verloop van tijd de rekening gepresenteerd krijgt door niemand minder dan de 'voorgetrokkene'. 'Voorgetrokkenen' zijn immers veelal lid van de vereniging Nooit Genoeg. Al deze negatieve effecten zijn al lang bekend en achteraf realiseren 'voortrekkers' zich dat ook. Toch doen ze het. In mijn eigen werk help ik organisaties en individuen bij het verbeteren van hun service. Het blijft me verbazen hoe weinig managers zichzelf en hun functioneren willen zien vanuit een dienstverlenend perspectief. Niet als softe dooddoener, maar vanuit het idee dat service te maken heeft met betekenis en waardering en zodoende de winstgevendheid en kwaliteit van werken vergroot. Blijkbaar is voor velen de geur van management er een van macht en van willekeur. Of zijn managers zo eenzaam en onzeker dat zij zich graag een schaar van getrouwen kopen ? Om niet langer van stof te zijn dan de auteur laat ik het hier maar bij.

Met vriendelijke groet,

John Manschot
Jupke Lestraden
Voor mij ook een zeer bekend verschijnsel geweest. Ik heb weliswaar niet op een P&O-afdeling gewerkt maar als directiesecretaresse van Directie en Managementteam zie en hoor je eigenlijk nog veel meer dan een personeelsfunctionaris.
Helaas geldt ook hier dat je moet horen - zien en zwijgen. Jammer maar het gebeurt steeds weer. Echter, diegenen die proberen er over te praten worden aan de kant geschoven. Het is mij niet overkomen maar ik heb het zien gebeuren in het bedrijf waar ik toen werkte.
Burt Rost van Tonningen
Geachte Heren Wijchers en Scheepers van het artikel IiP.
Wonende in Silicon Valley gaan mij deze teksten en de vele reacties daarop door merg een been .Althans ze ademen mijn insziens een naiviteit uit die vooral te maken heeft met het Rijnlandse consensus denken dat in Europa wijdverbreid is maar helaas tot veel te weinig resultaten en daadkracht leidt. We zijn in Europa dringend toe aan vernieuwend denken, aan heel andere organisatie vormen.De kans dat vele zwakke ondernemingen die rit niet kunnen maken is groot.Zij zullen dus omvallen en met hen worden grote drommen werknemers eenvoudig ingelijfd.Dat is een probleem!
Ondertussen discussieren wij over problemen van ons verzorgingstaat denken alsof er geen [digitale] revolutie voor deur staat, waar alles maar dan ook alles door zal veranderen.De ouderwetse P&O functie heeft in de nieuwe economie afgedaan, eenvoudig omdat er geen behoefte meer aan bestaat. De moderne werknemer is mobiel, kan zich organiseren en veweren:zit niet meer te wachten op oubollige integriteits concepten waarbij altijd de vraag is wie de bewakers bewaakt.We hebben behoefte aan HRM mensen die zich actief met talent bezig houden, met recrutering en training.Arbeidsvoorwaarden handelingen kunnen net zo goed door een administratieve medewerker onder supervisie van een RvB lid worden verricht.Beoordelingen van mensen en het signaleren van misstanden is in de eersteplaats ieders eigen verantwoordelijkheid en die van de lijn.Laat de onderneming het afweten ,dan kan in deze tijd ieder snel een andere baan vinden.Houdt dus svp snel op met deze huilverhalen onder professionals.
Reitse Eskens
Geachte heer Wijchers,

Ik zag het artikel met daarin de zinsnede "meer zien dan je lief is", en hoopte op een beschouwing over wat te doen als je meer ziet dan je lief is. Misschien is het wel een beetje lui denken van mij dat ik op een soort protocol zat te hopen over wat te doen als je teveel ziet. Als startend P&O'er heb ik nog niet veel dingen gezien of gehoord waarover je kan twijfelen of het door de beugel kan, maar mocht dat toch een keer gebeuren, dan zou ik het toch wel prettig vinden wat te doen. Uit uw artikel lees ik een beetje dat je als P&O'er dan maar op je gevoel af moet gaan, en dat het gevoel deels afhankelijk is van het lef dat je als persoon hebt. Heb je als persoon behoorlijk wat lef, dan stap met het "incorrecte gedrag" naar de buitenwereld (wat in casu best een leidinggevende, een raad van commissarissen of vergelijkbaar zou kunnen zijn) en trek je aan de bel. Met als mogelijk gevolg dat je je bureau kunt uitruimen. Ik vraag me dan af waarom er voor dat soort gevallen geen (wettelijke of CAO) bescherming bestaat. Immers is de onderneming toch meer gebaat bij een eerlijke wijze van handelen? Of zijn het juist die 'onrechtmatigheden' die de mensen aan de organisatie binden?
Ik vrees echter dat zelfs als er al een bescherming zou komen voor de 'klokkenluiders', de daders, zoals ook in de bouwfraudezaken in de afgelopen maanden, er met een kleine schrobbering en misschien een boete vanaf kunnen komen. Waarna ongetwijfeld de klokkenluider in de organisatie opgespoord wordt en met een drog-reden op straat gezet zal worden.
Het zal dus altijd van het lef van de betreffende persoon af blijven hangen, en ik vrees dat zeer vele P&O'ers dat lef niet zullen hebben, al was het maar uit lijfsbehoud (en geef ze eens ongelijk).

Reitse Eskens
Personeelsfunctionaris
Dorien Tersteeg
Lid sinds 2019
Vreemd om met je eigen verhaal op internet geconfronteerd te worden. Ik weet niet of er veel reacties op komen. ik heb in ieder geval nooit spijt gehad dat ik dat gedaan heb. Groeten Dorien Tersteeg