Waar het in verandertrajecten vaak verkeerd gaat, is dat er te snel conclusies worden getrokken op basis van foute aannames. Veel geroutineerde consultants zeggen al snel: "o, dat herken ik, dat zit zo en zo". Wat ze vergeten is om heel geconcentreerd naar het hele specifieke vraagstuk te kijken.
Heel veel verandervraagstukken worden aangepakt door middel van bekende blueprints; rationele stappen op basis van efficiencydenken. Daarbij wordt vaak de onderstroom in een organisatie totaal vergeten. Waarom gaan zaken zoals ze gaan? Hoe zit het met de wortels van de organisatie? Als je daaraan voorbij gaat, zul je in de meeste gevallen nooit een proces goed kunnen volbrengen.
"Denken in processen staat voor anders naar organisaties kijken. Anders kijken betekent andere dingen zien, andere verbanden leggen." (Teun Hardjono)
Eerst moet een veranderplan worden opgesteld dat steunt op inzicht in de manier waarop zaken werken en wat daar de onderliggende patronen van zijn. Zodra het probleem werkelijk wordt doorgrond is er al een flinke stap gezet op weg naar de oplossing. De analyse moet zich richten op inhoudelijke zaken als doelen en werkwijze, taken en bevoegdheden en deskundigheid. Daarnaast zijn politieke zaken als beleidsbeïnvloeders, besluitvorming en autonomie en culturele zaken als bedrijfsklimaat, samenwerking en houding van belang.
De diverse partijen hebben aan het begin van de meeste veranderingen uiteenlopende ideeën over de gewenste uitkomst. Deze ideeën blijven echter vaak vaag. Pas zodra een concreet veranderdoel is geformuleerd hebben alle betrokkenen het houvast dat nodig is om een verandering op gang te krijgen. Organisaties kunnen leren om te veranderen via de ervaringen van anderen, maar leren veruit het meest door het gewoon zelf te doen.
Het draait om goed luisteren en goed kijken. Dat kan alleen met een lege geest, zonder aannames. Je moet ontvankelijk zijn, open kunnen staan voor wat je normaal niet ziet. Kijken naar kunst leert ons hoe dat moet. Grote fout die veel veranderaars maken is dat ze "jumpen to conclusions".'
Veranderingen kunnen pas succesvol worden doorgevoerd, als ze steunen op een doordachte diagnose en gericht zijn op een concreet doel. Vaak wordt er echter onvoldoende tijd genomen voor een goede diagnose.
Meer over veranderen op ManagementSite Netwerk
De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (bron: MD Weekly) & Sigma-online door: Rob van Es
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>