ASMI, governance zoals het niet moet

Reeds eerder heb ik uitvoerig aandacht gegeven aan de bedroevende governance bij het technologie bedrijf ASMI, te Bilthoven. Vandaag werd er weer een nieuw element aan deze soap toegevoegd.

In het Financieele Dagblad lezen wij: ''De commissarissen van ASMI hebben topman Chuck del Prado begin dit jaar ontslag aangezegd, maar zijn daar een maand later op teruggekomen, vooral onder druk van grootaandeelhouder Arthur del Prado, vader van Chuck. Het intrekken van het voorgenomen ontslag was voor één van de zes commissarissen, Leon van den Boom, reden om per direct op te stappen.''

Wat verderop krijgen we - als toelichting - informatie van  Mickey Harley voorzitter van hedgefonds Fursa, dat de afgelopen jaren als aandeelhouder actief de koers van ASMI wilde bijsturen, ''Wij zijn geïnformeerd door meerdere bronnen, onder wie buitenlandse commissarissen bij het bedrijf, dat de raad van commissarissen intensieve discussies heeft gevoerd over het functioneren van Chuck.''  Harley zegt verder - nog steeds volgens het FD - te hebben begrepen dat de raad besloot Chuck te ontslaan vanwege tegenvallende prestaties en vanwege het feit dat hij een overname door Applied Materials frustreerde. Onder druk van intensief lobbywerk van Del Prado senior kwamen de raad evenwel terug op het besluit''.

Commissarissen wilden volgens ingewijden om een aantal redenen van Chuck af. Zij hadden een koerswijziging voor ogen, waarbij commercie meer aandacht zou krijgen bij het technologiebedrijf. Ook zou ASMI open moeten staan voor samenwerking met derden om te kunnen overleven. Dat zou uiteindelijk zelfs kunnen uitmonden in een einde aan de zelfstandigheid van het al decennia kwakkelende bedrijf. Tot zover het FD

ASMI werd in 1968 opgericht door Arthur Del Prado, die het concern sindsdien - gesteund door old boy pûr sang Paul van den Hoek als commissaris sinds 1981 (!) - bestuurt als ware het een familievennootschap en geen beursfonds. Edoch hij bezit slechts circa 20% van de aandelen. In de jaren negentig en in deze eeuw is herhaaldelijk beloofd dat de verliesgevende ''front end'' activiteiten op korte termijn rendabel gemaakt zouden worden, maar dat lukte telkens niet, waardoor een groot deel van de winst bij de ''back end'' activiteiten verloren ging. Dus werd er veel aandeelhouderswaarde vernietigd. Niettemin verbonden de commissarissen onder aanvoering van Paul van den Hoek daar geen consequenties aan. Terzijde, Van den Hoek was ook president commissaris van Buhrmann, tegenwoordig Corporate Express dat in tien jaar na tien winstwaarschuwingen zijn aandeelhouderswaarde halveerde, waarna het moest worden verkocht. ''Histoire se repète''?

Vorig jaar werd de benoeming van Chuck Del Prado tot CEO van ASMI tegen de zin van aandeelhouders doorgedrukt. Ik noemde dat toen in de rubriek ''Een goede raad'' van het FD (niet on line beschikbaar): ''nepotisme''. Want hoewel ik Del Prado jr niet ken, is het buitengewoon ongeloofwaardig dat een bedrijf dat al vijftien jaar in problemen is alleen door de zoon van de baas eruit zou kunnen worden geholpen. Als Chuck capaciteiten heeft dan kan hij die elders laten zien en in het belang van alle stake holders zou dan een nieuwe onomstreden ''frisse'' CEO moeten worden aangesteld, tenzij de onderneming wordt verkocht. Iets, wat ''Chuck'' dus volgens het FD ''frustreerde''. Het bestuur had al door de slechte prestaties in het verleden zijn geloofwaardigheid grotendeels verloren en dan nog de zoon van ''de baas'', benoemen? Hoe verzin je het als hedendaags bestuur.

Hermes dat als pensioenfonds de oppositie tegen het bestuur al jaren leidt is een keurig Engelse institutionele belegger waarmee zeker zaken gedaan moet kunnen worden. De aandeelhouders hebben inmiddels alle reden om voor de zoveelste maal ontevreden te zijn over de geleverde ''prestaties'' en dus zullen ze nu wel echt een nieuw bestuur eisen,  dan wel verkoop van de onderneming verlangen. Het is ondenkbaar dat deze commissarissen nog lang blijven zitten, het is al erg genoeg dat zulke affaires in ons land - geen bananen republiek - voorkomen, want dat draagt niet bij tot het - reeds drastisch geslonken - vertrouwen in governance bij ondernemingen in Nederland. Het is ook dringend tijd dat de cultuur van ''ons kent ons'' bij toezichthouders fundamenteel wordt doorbroken.

Morgen ook te lezen bij www.pluspost.nl