Arend Ardon: Ontketen Vernieuwing.

Democratische principes, zoals de meerderheid beslist, zijn de dood in de pot voor vernieuwing. Dat vindt psycholoog en bedrijfskundige Arend Ardon. Volgens hem staat de meerderheid vaak voor de status quo, en moet je soms doelbewust een andere richting op.

‘We zitten vast in oude overtuigingen en hebben nieuwe nodig’, zegt Ardon. ‘Oude overtuigingen zijn bijvoorbeeld dat een verandering begint met het management. Of dat medewerkers altijd in de weerstand zitten. Of dat je altijd een gedetailleerd plan moet hebben. Of dat je mensen moet overtuigen voordat ze in beweging komen. Dat zijn typisch klassieke aanpakken, en die werken nog wel om bestaande systemen en structuren te veranderen, maar het punt is dat we tegenwoordig andere ambities hebben. Die ambities gaan  over vernieuwen, over het afwijken van gebaande paden. We willen een klimaat waarin mensen ondernemerschap tonen. We willen creativiteit,  en we willen samenwerking in netwerken. En die ambities kun je niet op een ouderwetse manier uitrollen.’

Veranderkracht is overal

Ardon heeft ook duidelijke beelden van een effectievere benadering: ‘Wat van het idee dat veranderkracht overal is. Want in elke organisatie lopen veel mensen rond met een droom, die weten hoe het anders kan. Maar ja, als je plannen op de ouderwetse manier uitrolt dan is daar weinig ruimte voor en moet je niet gek opkijken dat dit soort ideeën niet boven komen drijven. Wat van belang is, is dat je een verbindend aanlokkelijk perspectief hebt. Wat zouden we willen bereiken, wat voor afdeling of team zouden we willen zijn als we een jaar verder zijn? Wie willen we dan zijn voor onze klanten? En nodig mensen dan uit om te komen met ideeën en initiatieven om die droom tot leven te brengen.’

Succes bij verandering

En dat maakt een verschil volgens hem. Een verschil dat je ook terugziet in hoe succes bij vernieuwing en verandering wordt afgemeten. Op de oude manier is dat de mate waarin het plan is uitgerold, maar op de nieuwe manier is succes de optelsom van hoe initiatieven bijdragen aan het gemeenschappelijke perspectief. En dat heeft ook invloed op het leiderschap, zegt Ardon: ‘Je komt opeens voor andere uitdagingen te staan. Bijvoorbeeld: hoe creëer je een klimaat waarin deze initiatieven naar boven komen en hoe zorg je dat zich dat uitbreidt naar de rest van de  organisatie.’