Toekomst- en waardegericht denken gebenchmarkt

Cluster

FF

DS

Gemiddelde tijdsbesteding aan DS

9%

26%

Aantal bedrijven

78

26

Fig. 1. Mate van aandacht per aspect in de periodieke management rapportage

Bedrijven die behoren tot de Decision Support groep besteden in het algemeen meer aandacht aan de management rapportage dan de overige bedrijven. De "DS bedrijven" kijken vooral naar financiële-, efficiency-, en kwaliteitsaspecten. De meeste aandacht krijgt de ontwikkeling van de Winst en Verlies rekening. Relatief veel aandacht wordt gegeven aan de kwaliteit van het product en het productieproces, de winstgevendheid van de afzonderlijke producten en de uitputting van het financiële budget.

De grootste verschillen tussen de DS bedrijven en de overige bedrijven liggen in kwaliteits- en innovatie aspecten. Hieraan wordt door de DS bedrijven meer aandacht besteed. Aan productvernieuwing en procesvernieuwing wordt door respectievelijk 69% en 81% van de DS bedrijven gemiddelde of meer aandacht besteed. Van de FF bedrijven is dit 55% en 62%. Dit gaat niet op voor de marktaspecten, waaraan ook bij de DS bedrijven niet meer dan gemiddelde aandacht aan wordt besteed.

Toekomstgerichtheid / Waardedenken

De doelstelling van de financiële managers is steeds meer het verhogen van de waarde van de onderneming door het nemen van financierings- en investeringsbeslissingen die de verwachte return maximaliseren en het risico minimaliseren. Het komt er dus op aan waardecreërende mogelijkheden te herkennen en te benutten. Voor de controller is het presenteren van fraaie winstcijfers van ondergeschikt belang; het creëren van waarde vormt de belangrijkste doelstelling.

Een beoordeling vooraf van investeringsvoorstellen vormt in dit kader een belangrijke bijdrage van de controller. Een accurate oordeelsvorming is in principe gebaseerd op de economische waarde die berekend wordt op basis van te verwachten cash flows.

De onderzoeksresultaten laten ten aanzien van de beoordeling van investeringsvoorstellen vooral een (significant) verschil zien in het gebruik van de Internal Rate of Return (IRR). Van de DS ondernemingen gebruikt ruim 60% deze methode, terwijl bij de overige bedrijven slechts ongeveer 35% de IRR gebruikt.

De mate waarin een bedrijf inzicht heeft in de gecreëerde economische waarde is in het benchmarkonderzoek gemeten aan de hand van de frequentie van rapportage over de grootheden Economic Value Added (EVA) en Residual Income (RI). De DS ondernemingen rapporteren over beide grootheden meer dan gemiddeld; voor beide grootheden geldt dat er door ongeveer 60% van de betreffende bedrijven minimaal één keer per jaar over wordt gerapporteerd. Voor de overige ondernemingen ligt dat bij de EVA iets lager (50%) en bij het RI net boven de veertig procent (43%).

Conclusie

Concluderend lijkt het ons dat de op Decision Support gerichte financiële functies vooroplopen als het gaat om inzicht in de toevoeging van economische waarde. Ook lijken de "Decision Support bedrijven" meer aandacht te besteden aan management rapportage en zijn de management rapportages van deze bedrijven meer gericht op kwaliteits- en innovatie aspecten.

Noten

1. Zie o.a. McNair, C.J., De financiële expert van de toekomst, FM-Select, nr.3., 1997.

2. Hier wordt gerefereerd aan het eind 1997 en begin 1998 door Moret Ernst & Young Management Consultants uitgevoerde benchmarkonderzoek FIND! The Best . In dit onderzoek zijn de belangrijkste administratieve processen van de inkoop-, productie-, verkoop- en management control-functie van 103 Nederlandse industriële ondernemingen vergeleken. Een deel van de resultaten van het onderzoek betreft Dicision Support activiteiten.

3. In het FIND! The Best benchmarkonderzoek worden de volgende activiteiten onder de noemer van Decision Support geplaatst: planning, budgetting, forecasting, management- & financial reporting, investeringsselectie en cost accounting

4. Deze tweedeling wordt door diverse auteurs gehanteerd; de benamingen verschillen vaak wel. De overige activiteiten worden bijvoorbeeld "Finance Factory", "Boeken van transacties & controle- en risicobeheer" of "Accounting Operations" genoemd.

5. De populatie is ingedeeld in de twee relatief homogene groepen d.m.v. een K-means cluster analysis in SPSS.

6. De mate van automatisering wordt hier breed geïnterpreteerd en gemeten zijn hierbij aspecten variërend van elektronisch betalen, gebruik van EDI en automatisch genereren van betalingsopdrachten tot het gebruikmaken van een geautomatiseerd systeem voor de planning.

7. Kaplan, R.S, De nieuwe rol van de controller, TFM, nr.3., 1995