Maatschappelijke vernieuwing in elke sector

Iets voor de maatschappij betekenen is tegenwoordig een ambitie van velen. Binnen de huidige kaders kan het lijken dat er te weinig ruimte is om een maatschappelijk initiatief te realiseren. Echter, onderstaande voorbeelden laten zien dat de mogelijkheden voor maatschappelijke impact er wel degelijk zijn. Denk groots, is het motto.

Bottum-up innovatie verwezenlijken

Zowel in de particuliere als publieke sector focussen organisaties zich in meer of mindere mate op het maken van maatschappelijke impact. Overheden zijn per definitie maatschappij gebonden hoewel zij dagelijks bezig zijn met het vergroten van hun maatschappelijke impact, is er nog veel ruimte voor innovatie en verbetering. Sociale ondernemingen daarentegen hebben als hoofddoel impact maken in de samenleving in plaats van een winstoogmerk. Een nobel streven maar het maken van maatschappelijke waarde is makkelijker gezegd dan gedaan, het creëren van een maatschappelijk betrokken samenleving is zeker niet makkelijk. Maatschappelijke innovatie kan namelijk niet altijd van bovenaf worden opgelegd, maar ontstaat als een proces van interactie tussen een groot aantal betrokkenen op verschillende niveaus.

Hieronder drie voorbeelden van initiatieven om zelf geïnspireerd te raken tot maatschappelijke vernieuwing binnen je bedrijf of organisatie:

1. Een beter milieu begint bij jezelf - Nudge

Ideeën uit de community worden op Nudge omgezet naar concrete plannen en acties. Nudge weet mensen zoals jij en ik met bedrijven en organisaties te verbinden door initiatieven op gebied van klimaat, energie, milieu en sociale duurzaamheid. Op die manier kunnen de ideeën van het individu snel uitbloeien tot impactvolle projecten, waar er nu al 600 van zijn. Of het nu gaat om voedselverspilling of het gebruik van zonne-energie, Nudge zorgt ervoor dat organisaties elkaar kunnen vinden en versterken waardoor de impact van maatschappelijke initiatieven vergroot wordt.

Nudge focust op blijvende gedragsverandering door aan te spreken op de intrinsieke motivatie. Door de samenleving in te zetten als grootste verbindende factor nemen mensen het heft in eigen handen en dit zorgt voor grotere maatschappelijke betrokkenheid. Deze vorm van maatschappelijke waarde is goed meetbaar door de concrete acties en oplevering van het aantal maatschappelijke initiatieven.

2. Beleid maken buiten de gebaande paden - Gemeente Hollands Kroon

Inspirerende vernieuwingen hebben ervoor gezorgd dat zowel de burger als de medewerker centraal zijn komen te staan bij de gemeente Hollands Kroon. Een fundamenteel onderdeel daarvan was zelfsturing en Het Nieuwe Werken. Deze organisatie kent niet de klassieke verdeling zoals het nu is opgezet bij het merendeel van de overheidsinstellingen, maar bestaat uit zelfsturende teams die vrij gelaten worden en zelfstandig opereren waardoor er een grote mate van verantwoordelijkheid en betrokkenheid ontstaat. Medewerkers bepalen bijvoorbeeld zelf hoe hun budget wordt ingezet of wanneer ze met verlof gaan. Resultaatsturing verloopt via de app ‘Waarderen op Prestatie’ en trainees worden geselecteerd door ‘De Stem van Hollands Kroon’.

Daarnaast werd er een nieuw dienstverleningsconcept opgezet. Dit dienstverleningsconcept is zo ingericht dat de gemeente naar de burger toe komt, in plaats van andersom. Denk aan paspoorten die thuis of op het werk bezorgd worden, burgers die zelf een speeltuin inrichten of de gemeente die langs komt bij de geboorte van een nieuwe bewoner. Doordat er geen balies meer zijn komt de gemeente dichter bij de burger te staan. Bewoners worden meer betrokken bij de gemeente en voelen zich daardoor meer verbonden. Hierdoor raken overheid en burger meer verweven en dit creëert bereidheid tot maatschappelijke contributie en een grotere mate van maatschappelijke cohesie.

3. Multipurpose ondernemen - Mode Met een Missie

De stichting Mode Met een Missie koppelt mannen en vrouwen met een kwetsbare achtergrond aan Nederlandse modeontwerpers. Hierdoor krijgen ze een zinvolle dagbesteding, opleiding en opstap naar werk. Mode Met een Missie wil laten zien dat mensen met bijvoorbeeld psychiatrische problematiek of een verstandelijke beperking talenten hebben waar organisaties veel aan kunnen hebben. Door een positieve benadering komen deze kwaliteiten aan het licht. Deelnemers die aan de slag gaan voor Mode Met een Missie leven vaak helemaal op omdat ze iets maken waar ze trots op kunnen zijn. Daarnaast stimuleert het maken van de kleding het zelfvertrouwen en zelfrespect. De kleding is voorzien van een tweedehands detail wat symbool staat voor de missie van de stichting, namelijk dat iedereen een tweede kans verdient. Dit maakt het naast authentiek ook nog eens duurzaam. Mode Met een Missie is een onderneming die zo is ingericht dat het maatschappelijke waarde kan maken door het bedrijfsmodel. Ze focussen zich op een maatschappelijk gerichte aanpak waarbij de deelnemers en ontwerpers profiteren van de onderneming.

Deze voorbeelden laten zien dat maatschappelijk innoveren mogelijk is op meerdere terreinen en in verschillende disciplines. Kijk naar de dingen die gebeuren binnen je organisatie, zoek naar alternatieven en bouw dat uit. En bedenk het hoeft niet meteen groots, uiteindelijk zijn deze voorbeelden voortgekomen uit een ideaal, een droom om verandering te weeg te brengen.

Ben je nieuwsgierig geworden naar het maken van maatschappelijke impact binnen bestaande kaders? Op 12 oktober organiseert project en adviesbureau Over/Nieuw RESET, een middag vol tools om tot maatschappelijke impact te komen, met workshops en de uitreiking van de RESET-award.