Leidinggeven in de 21ste eeuw

Wat voor soort leiders en managers hebben we nodig in de komende eeuw? Het moet in ieder geval ánders, stellen de tien belangrijkste denkers op dit gebied. Het moet afgelopen zijn met die autoritaire top-down benadering. Winst kan niet langer het enige doel zijn. Een reportage, met onder andere een interview met Charles Handy.

Amerikaanse model
In Leiderschap in de 21ste eeuw, het boek van Dominique Haijtema dat deze week uitkomt, staat deze nieuwe vorm van leidersschap centraal. Tien van de belangrijkste denkers spreken zich uit over dit thema. De conclusie: het Amerikaanse ondernemingsmodel moet worden losgelaten.

Handy
Een van hen is Charles Handy. Hij is een van de meest invloedrijke denkers over management van de afgelopen eeuw. “Bedrijven die zich alleen op winst richten, zullen niet de beste mensen krijgen,” stelt hij in het boek van Haijtema.

Betekenis
“Je hebt een hoger doel nodig. Medewerkers willen graag verschil maken en iets van betekenis doen.” Hij wijst op bedrijven die al streven naar maatschappelijk verantwoord ondernemen. Niet geld, maar mensen zouden volgens hem het belangrijkste kapitaal moeten zijn van een onderneming.

Missionaris
Dan heb je ook een ander soort leider nodig, iemand die meer heeft van een missionaris of een priester, aldus Handy. Hij moet het menselijke gezicht van de organisatie zijn, talent ontwikkelen en de processen sturen: “Goede leiders nemen geen besluiten. Dat doen de anderen die zij vertrouwen en die goed genoeg zijn.”

Kalff
Een voormalig topman uit het bedrijfsleven, Donald Kalff, sluit zich min of meer aan bij de visie van Handy. Hij pleit in zijn boek voor een nieuw ondernemersmodel. Niet langer gericht op winst en met andere toezichthouders, een bestuur met andere prioriteiten en andere middelen om de onderneming te sturen.

In Netwerk lichten Dominique Haijtema, Charles Handy en Donald Kalff hun visie op het nieuwe leiderschap verder toe. Ook gaan we op zoek naar de directeuren van energiebedrijven, die juist deze week in het nieuws kwamen omdat zij enorme salarissen ontvangen. Hoe zien zij de nieuwe nadruk op mensen in plaats van geld?

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

E Steger
Lid sinds 2019
Ja, een "Maciaveli" voor het heden zou ons goed doen. Weten hoe het functioneerd is wel geen garantie voor weten hoe het zou moeten. De patriarche houding van Fayol en Taylor hebben het een tijdje volgehouden. Suzaki heeft er een hoofdstuk aan gewijd en benoemd "people make it happen". Michael Porter heeft de ziekte van managers (elkaar nadoen) aan de kaak gesteld.
Nu wederom inzichten die kernwaarden van de samenleving centraal willen stellen. Oh ja, ik ben er voor om niet alleen naar winst te kijken. Wel is zonder winst de 'liefde"gauw over en kan een onderneming sluiten.
Tijdens mijn studie was het belangrijk om de goede balans te vinden van de besteedbare tijd voor werk, gezin, studie en hobby.
Zo zie ik ook dat er een balans gevonden zal worden tussen prioriteiten onderling. Het situationeel laten prevaleren van accenten is de laatste 5 decenia voorgeleefd. Als gevolgen ervaren wij de schokken van de "gebakken luchten" (black monday's, bearingsbank, wol, Ahold etc.) De basisvraag die de samenleveng moet beantwoorden is m.i. welke status quo past in deze tijd en welke status quo willen wij voor onze nakomelingen?
Bijna 40 jaar geleden is door de "club of Rome" duidelijk gemaakt dat resouces zijn eindig en het gevaar van de human bom. Een vernieuwing op de herverdeling bottem - up ( armen armer en rijken rijker) is wenselijk. En ook zien we de bevolkingsgroei op aarde. De rijke landen verleggen productiecapaciteit naar lage loon landen en de globalisering drijft de prijzen verder op (prijzen in de vorm van WAOérs, werkelozen, het maken schaarste en dure producten). Om in dit beeld tot omkeer (inkeer) te komen hebben wij leiders nodig die voorbeeld zijn in humanistische zin zoals Mohammed, Jesus, Ghandi enz.
Overigens: de link naar netwerk werkte niet op mijn PC.
De jaloezie van gekozen bestuurders neemt niet te onderschatten dimensies aan om hun machtsspelletjes uit te spelen. Zijn dat onze huidige "maciaveli's"? Wel, ze weten hoe men met een schamele salaris van zijn eigen falen kan afleiden. Eerst de 'vrije" energiesector stimuleren, salaris en bonusafspraken toelaten en dan een publieke hetze. Dit is een goede basis om in de volgende periode zijn eigen salaris te verhogen. De leiders met voorbeeldfunctie zijn dit niet.
Ik denk dat we toch bij etici en filisofen moeten zoeken.