De wereld vraagt naar leiders met een hart na decennia van autoritair management. Waarin bazen bevelen gaven en werknemers gereduceerd werden tot radertjes. Er groeide een behoefte aan iets anders. Iets menselijks. Leiders die luisteren, verbinden, en echt om mensen geven. Zo ontstond de beweging richting dienend leiderschap: leiders die niet boven hun team torenen, maar schouder aan schouder staan.
Maar ergens ging het mis.
Wat begon als een frisse wind, verzandde in een pleasend circus. Leiders raakten meer bezig met aardig gevonden worden dan met het dienen van het grotere geheel. Het verschil tussen dienen en pleasen vervaagde. En dat is precies waar het leiderschap faalt.
Dienend leiderschap is geen populariteitswedstrijd, maar een kompas dat moed en realisme vraagt.
Pleasen is gericht op bevestiging, dienen op betekenis.
Dienend leiderschap draait niet om goedkeuring. Het draait om verantwoordelijkheid. Om het dienen van een missie die groter is dan jijzelf. Een dienend leider luistert, maar stelt ook grenzen. Toont menselijkheid, maar schuwt het ongemak niet. Is benaderbaar, maar niet week. Het is een dans tussen menselijkheid en daadkracht. Niet een auditie voor Beste Vriend van het Jaar.
Zelfs water heeft een bedding nodig om te kunnen stromen.
WHAM: Een onverwachte les in leiderschap
Ja, je leest het goed: WHAM, het popduo van George Michael en Andrew Ridgeley, is een verrassend voorbeeld van dienend leiderschap. George was de ster, de stem, de blikvanger. Maar Andrew? Die was de stille kracht. Hij schreef mee aan hits, ondersteunde de visie, en koos er bewust voor om George te laten schitteren. Niet uit gebrek aan ambitie, maar omdat hij geloofde in het succes van WHAM als geheel. Zijn ego stond niet in de weg. Hij diende het grotere doel. Dát is leiderschap: niet de spotlight zoeken, maar het team laten stralen. Zonder Andrew had George de top niet bereikt.
Een leider dient niet om applaus te krijgen, maar om impact te maken, zelfs als het een beetje pijn doet.
Van Microsoft tot WHAM: het grotere geheel voorop
Hetzelfde zien we bij Satya Nadella, CEO van Microsoft. Hij transformeerde het bedrijf door het ego van de top weg te nemen en de klant centraal te zetten. Minder ‘command & control’, meer luisteren en richting geven op basis van een gedeelde missie. Maar wel met ruggengraat. Met scherpe keuzes. En met impact.
De valkuil van pleasend leiderschap
Te veel leiders verwarren empathie met instemming. Ze willen coachend, verbindend, kwetsbaar én krachtig zijn. Tegelijk. Het resultaat? Een stijlenspaghetti waarin niemand meer weet waar hij aan toe is. Ze vermijden confrontaties, zeggen overal “ja” op en hopen geliefd te blijven.
Maar leiderschap vraagt iets anders. Het vraagt:
- durf om “nee” te zeggen,
- moed om keuzes te maken,
- helderheid over verwachtingen.
Leiderschap is geen knuffelfestijn; het is dienen met ruggengraat, gericht op het grotere geheel.
Drie concrete stappen om vandaag te beginnen
Wil je afrekenen met pleasend gedrag en opstaan als dienend leider? Hier zijn drie direct toepasbare stappen:
1. Maak de missie je anker
Stel bij elke beslissing de vraag: “Draagt dit bij aan ons gedeelde doel?” Als een verzoek afwijkt van die koers, zeg dan vriendelijk maar ferm “nee”. Het is geen afwijzing van de persoon, maar een keuze vóór het grotere geheel.
2. Omarm het ongemak van eerlijke gesprekken
Plan één-op-één-momenten waarin je duidelijk en respectvol benoemt wat beter kan. Gebruik de structuur: Wat gaat goed? Wat kan beter? Wat spreken we af? Korte, eerlijke feedbackgesprekken bouwen vertrouwen én richting.
3. Draag verantwoordelijkheid, ook als het pijn doet
Gaat er iets mis? Wijs niet naar je team. Neem eigenaarschap, leer ervan, en stuur bij. Net als Andrew Ridgeley, die de basis legde zonder de eer te claimen. Dat is kracht in bescheidenheid.
Dienend leiderschap is de moed om te leiden voor iets groters dan je eigen ego.
Tijd voor een frisse herstart
Het is tijd om dienend leiderschap los te weken van pleasend gedrag. Laten we leiderschap herdefiniëren als een daad van moed, richting en verbinding. Laat je inspireren door leiders die niet shinen voor zichzelf, maar ruimte maken voor anderen om te groeien. Want de wereld heeft genoeg pleasers. Wat we nodig hebben zijn leiders met een missie, een ruggengraat, en een vleugje zelfrelativering.
Deel uw ervaringen op ManagementSite
Wij zijn altijd op zoek naar ervaringen uit de praktijk, wat werkt wel, wat niet.
SCHRIJF MEE >>
Als u 3 of meer artikelen per jaar schrijft, ontvangt u een gratis pro-abonnement twv €200,--