Lastig zijn is nuttig!

Je hoort niet lastig te zijn. Dat is niet fijn voor anderen, en je wordt er ook niet populairder op. En toch: Iedereen is wel ’s lastig of vóelt zich op z’n minst wel eens zo. En, ontmoet mensen die lastig zijn. Daarom een artikel over de minder leuke kanten van een mens z’n doen en laten.

Goed nieuws voor iedereen die zich soms een lastpak voelt: ‘Lastig zijn’ is de voorloper van een heel prettig resultaat; mensen die staan voor hun leven en hun wensen. Door de vele ervaringen die ik heb met mensen in trainingen en begeleidingen, durf ik te stellen dat:
Wanneer lastig gedrag serieus wordt genomen, er heel authentieke contacten ontstaan. Dat is toch veelbelovend nieuws, nietwaar?

Hoe werkt het?
‘Lastig zijn’ is een signaal dat je ergens mee worstelt, dat je je voor het blok gesteld ziet met een weinig prettig perspectief.
Het overkomt mij bijvoorbeeld wel eens bij een training dat een deelnemer het niet naar z’n zin heeft, en lastig gedrag vertoont. Weerstand noemen ze dat. Ik vind het een naar woord, er zit iets betuttelends in. Alsof je al weet dat de ander even die hobbel moet nemen, het hoort erbij etc.
Ik neem liever het ‘niet naar de zin hebben’ serieus. En dat is inderdaad soms moeilijk als het verpakt wordt in lastig gedrag van de betreffende deelnemer. Zoals geeuwen, kritische uitingen, afhaken, flauwe grappen maken, of nog erger op jouw stoel gaan zitten (figuurlijk dan).

De oplossing!
Serieus nemen en tijd inruimen, is voor mij steeds de beste oplossing gebleken (of de provocatieve aanpak, de goede kant ''uit plagen'').
Wat is er aan de hand, waarover voel je je ongelukkig, en wat zou je liever willen? Oprecht informeren naar de wensen en behoeften en belangen van de ander. En samen overleggen hoe te vervolgen. Het blijkt keer op keer een nieuwe ervaring voor de betreffende persoon te zijn. Dat klinkt simpel, maar het gaat echter niet zonder slag of stoot.

Hoe komt dat?
Meestal zetten mensen zich eerst schrap: Hun lastig gedrag werd vaak ‘beloond’ met voor deze persoon o zo bekende uitingen. Zoals afgewezen worden, belachelijk worden gemaakt, ruzie krijgen of vermeden worden. Zo zorgt de persoon in kwestie ervoor dat hij/zij als het ware op bekend terrein zit, wat een (onplezierige) vorm van veiligheid geeft.

Jong geleerd – oud gedaan!
Waarom creëert iemand dat bekende terrein, waarin het zo lastig communiceren is?
Niet zelden was het ooit de gewoonte dat bepaald gedrag van hem/haar (jou?) niet serieus werd genomen: “Het deed er thuis niet toe, wat ík wilde”. Of “Bij ons thuis werd niet gepraat over je gevoelens, en al helemaal niet over verdriet”. “Zodra er ruzie dreigde te ontstaan, werd er ingegrepen, alles móest in harmonie”.

De nieuwe ervaring
Dat je nu niet afgewezen wordt, belachelijk wordt gemaakt of wordt vermeden is iets heel bijzonders, en kwetsbaar. En dus beslist niet altijd een veilig gevoel, integendeel!
In mijn werk herken ik de logische reactie op serieus genomen worden: vaak wordt de ander bozig of achterdochtig ‘neemt ze me nou in de maling?’, er niet op durven vertrouwen dat er echt rekening met je wordt gehouden, dat je blijkbaar iets te zeggen hebt wat toch de moeite waard blijkt te zijn. Dat vraagt vertrouwen van de ander in jou en integriteit van jou naar de ander.
Zo leren mensen bij je om hun wensen op een prettiger manier te uiten, niet langer verpakt in lastig gedrag.

Conclusie
Zo gezien, is ‘lastig zijn’ een tussenstapje naar prettig communicerende mensen. Mij helpt het om lastig gedrag niet als doel te zien, maar als uiting van iets moeilijks voor die ene persoon.
Als je lastig bent, steek je je nek uit, dapper! Echter, het zorgt ervoor dat je je afsluit, er geen communicatie meer over en weer kan zijn.

Drie aanwijzingen, probeer maar ‘s!

• Wanneer je lastig zijn ziet als een onbeholpen poging om iets belangrijks bekend te maken, glijdt de lading van lastige uitspraken al af. Doe dat maar ’s bij de volgende zinnen:
  Ik irriteer me mateloos aan je.
  Weet je wat jij zou moeten doen…..
  Iedereen vindt dit blijkbaar een zinvol onderdeel, ik niet, ik zie het nut er niet van in en ik leer er niets van.
  Ik ben het er gewoon (!) niet mee eens!
  Laat ook maar…
• Welke wens kan je erin vermoeden? En zou je daar ook ‘gewoon’ naar kunnen vragen? (‘Vertel ’s, hoe zou zou je het liever zien?’)
• Vragen die je jezelf kan stellen:
  Waarin vind ik mezelf lastig? Wie heeft dat me ooit gezegd? Was dat onlangs, of was dat lang geleden? En voor wie was dat nu eigenlijk lastig?

Wanneer je lastig zijn ziet als een onbeholpen poging om iets belangrijks bekend te maken, glijdt de lading van lastige uitspraken al af. Doe dat maar ’s bij de volgende zinnen:Ik irriteer me mateloos aan je.Weet je wat jij zou moeten doen…..Iedereen vindt dit blijkbaar een zinvol onderdeel, ik niet, ik zie het nut er niet van in en ik leer er niets van.Ik ben het er gewoon (!) niet mee eens!Laat ook maar…

Hoe aan te pakken bij mensen die getraind of begeleid worden? Ik zeg dan: ‘nu ga ik even heel lastig zijn, hoor’ en stel je dan bijvoorbeeld de vraag: Zou het zo kunnen zijn dat je eigenlijk doodsbenauwd bent voor de gevolgen?
Door mezelf te introduceren als ‘lastig’ maak ik ruimte voor nog niet zo ontgonnen gebied uit je leven.

Zo zie je maar: Lastig zijn is nuttig!

Hilda Lemaire
Trainingsbureau Doen en Laten
www.doenenlaten.com
Hilda@doenenlaten.com