In het boek ‘Thinking fast en slow’ geeft Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman een mooi voorbeeld van intuïtief opdrachtgeverschap. Hij beschrijft hoe een groep brandweermannen een brandend huis in gaan, waarbij de brandweercommandant plotseling uitroept dat iedereen zo snel mogelijk het huis moet verlaten. Precies wanneer iedereen veilig is, stort de vloer in. Het bleek dat de brandhaard zich niet zoals verwacht in de keuken, maar onder de vloer bevond.
Intuïtie onbekend terrein binnen projectmanagement
Ondanks dat bijvoorbeeld brandweermannen en voetballers direct toegeven dat ze beslissingen op basis van intuïtie nemen, blijft het een vies woord binnen projectmanagement. En dat is jammer, want intuïtie betekent helemaal niet dat je alles aan het toeval overlaat en wacht op een gelukkige ingeving. Er zijn wel degelijk voorbereidingen getroffen. De brandweercommandant is goed voorbereid op pad gegaan, want voor een succesvolle samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer zijn duidelijke afspraken omtrent doelen, risico’s en communicatie cruciaal.
Intuïtie draagt bij aan kwalitatieve beslissingen
Dat het zelfs verstandig is om gebruik te maken van intuïtie wordt geïllustreerd door een studie uitgevoerd aan de universiteit van Tel Aviv, waarbij de deelnemers gedwongen werden beslissingen te nemen op basis van hun intuïtie. Zij kregen achter elkaar een groep cijfers te zien, waarbij zij de groep met het hoogste gemiddelde moesten selecteren. Doordat de cijferkoppels zeer snel achter elkaar weergegeven werden was het onmogelijk een berekening te maken. Verrassend genoeg gaven de deelnemers meer juiste antwoorden naarmate de cijferreeks groter werd (stijging van 65 naar 90 procent!). De professor van het onderzoek kwam tot de volgende conclusie: "Het menselijk brein kan intuïtief veel informatie opnemen en een snelle beslissing maken op basis van de algemene waarde. Reageren vanuit je buik leidt dus tot kwalitatieve beslissingen".
Intuitie wordt gevoed door vakkennis, ervaring en menselijk inzicht
Opdrachtgevers die beslissingen op basis van hun intuïtie nemen, realiseren zich vaak pas later waar dit precies op gebaseerd was. Zo kan de brandweercommandant zich na verloop van tijd realiseren dat hij zijn beslissing niet op basis van een wonderbaarlijk zesde zintuig nam, maar dat hij onbewust gebruik maakte van zijn ervaring. Intuïtie is gebaseerd op kennis en ervaring die onbewust is opgeslagen. Intuïtief handelen is veelal het gevolg van gestapelde kennis en ervaring in een specifiek vakgebied en daarmee niet irrationeel.
Menselijk inzicht
Buiten vakkennis en ervaring is de focus op het menselijk aspect bepalend voor intuïtief opdracht-geverschap. Deze focus uit zich allereerst door het selecteren van de juiste opdrachtnemer. Te vaak en te gemakkelijk wordt er vanuit gegaan dat de opdrachtnemer dermate deskundig is dat hij, ondanks de voor hem vaak nieuwe omgeving, precies weet wat er moet gebeuren. Een intuïtieve opdrachtgever trapt niet in deze valkuil. Hij verstaat de knowhow van de opdrachtnemer én begrijpt waar kennis en ervaring te kort schieten. De opdrachtgever is in staat op basis van een zogenaamde guesstimation (een combinatie van een gissing en een waardering) de juiste randvoorwaarden te creëren.
Opdrachtgever, benut uw intuïtie ten volle!
Een intuïtieve opdrachtgever legt de kritiek dat intuïtie irrationeel is en van toevalligheden aan elkaar hangt, naast zich neer. Hij durft bij het nemen van belangrijke beslissingen af te wijken van gebaande paden en benut zijn intuïtie ten volle. Belangrijke beslissingen neem je als opdrachtgever namelijk niet met hoofd en hart, maar vanuit de buik. Intuïtief opdrachtgeverschap genaamd.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO