Hoog tijd voor professionalisering van de medezeggenschap

Waarom professionalisering?
Steeds meer zaken worden geprofessionaliseerd of komen in aanmerking voor certificering. De globalisering van heel wat zaken werkt dit in de hand. Men wil zich graag vergelijken met anderen in Nederland, Europa of elders op deze aardbol.

Tijdens het lezen van een artikel over certificering van Nederlandse hrm’ers, die vergeleken met de rest van de wereld nogal achterliep, vond ik nogal wat opmerkelijke overeenkomsten met de medezeggenschap.

Wat is er geregeld?
Naast de wettelijke kaders van de WOR is er werkelijk niets geregeld over de positie van medezeggenschappers. En het ziet ernaar uit dat de situatie van de medezeggenschap in de toekomst er nog wel eens slechter voor kan komen staan. De schijnbewegingen die in politiek Den Haag plaatsvinden geven de burger die de OR een warm hart toedraagt ook niet echt moed.

Competenties
Schoorvoetend poogt men om competenties te bedenken waar het OR lid of de hele OR aan zou moeten voldoen. Er worden vaak hele cursussen aan gewijd. Maar het is allemaal zo vrijblijvend. Geplande afspraken waar in een cursus enthousiast afspraken over worden gemaakt worden om diverse redenen niet of nauwelijks nagekomen en veel trainingsbureaus laten zich niet meer zien om te kijken wat er met hun adviezen en dikke ordners is gebeurd. OR leden verzanden wederom in het drijfzand van hun normale arbeidspatroon waarbij het OR werk door de grote meute inclusief management als bijzaak wordt gezien. Het opgedane enthousiasme van de cursus wordt vaak in enkele maanden teniet gedaan en dat is spijtig. Daarbij laten veel ondernemingsraden niemand toe in hun keuken en wensen nog niet aangesproken worden op hun OR werkzaamheden, niet door hun collegae maar ook niet door de andere OR leden.

Waarom certificeren?
Als ik lees in een P&O krant dat een fabriek die betonnen parachutes fabriceert ISO gecertificeerd kan worden dan vraag ik me af waarom er geen kwaliteitslabel is voor de medezeggenschap?

Maar wie bedenkt zoiets? En hoe krijg je committent? Is het de overheid of zijn het de vakbonden die zich hier mee bezig moeten houden?
Of misschien moet je dat juist decentraal regelen bij de werkgevers zelf, zoals de politiek wellicht wil?

Controle
Om te zorgen dat zaken worden nageleefd moet je afspraken maken. De overheid, de vakbonden of de werkgevers zouden dat kunnen doen. De criteria kunnen door de overheid samen met de vakbonden maar ook met een belangenvereniging van medezeggenschappers te worden vastgesteld. Helaas is de laatstgenoemde instantie er (nog) niet. Daarvoor is ook de medezeggenschap nog te politiek verdeeld. Er zijn zeker wel initiatieven in die richting en genoeg expertise. Het wordt tijd voor vorming van één gezamenlijk landelijk platvorm of vereniging waar alle medezeggenschappers in zijn vertegenwoordigd. Het lijkt mij dat daar de eerste slag moet plaatsvinden.

Nadelen
Tegenstanders roepen natuurlijk meteen dat certificering inhoud dat dit belemmerend werkt voor nieuwe leden en dat het averechts zal werken.

Nu zijn er geen zogenaamde belemmerende factoren maar er zijn ook nauwelijks nieuwe OR leden. Het is uiteraard geen verplichting om OR leden iets te laten doen waar ze zelf ook helemaal niet achter staan. Ik zie ook niets in een opleidingsverplichting of aanstellingseis maar het vrijblijvende mag voor mij ook echt wat minder. Maar ik denk wel dat je OR leden de mogelijkheid moet bieden en die hebben ze nu niet.

Beter imago
Ik zie zo gauw niet het wondermiddel dat werknemers in de armen van de OR drijft. Je zult de medewerkers iets moeten bieden, dat is inmiddels wel duidelijk. Het is natuurlijk leuk als je goede herinneringen hebt overgehouden aan de tijd waarin in de OR hebt gezeten en er vooral veel voldoening aan hebt overgehouden. Maar op een CV kun je het vaak niet eens vermelden omdat veel werkgevers daar een bepaald niet bijster positief beeld bij hebben. Veel P en O-ers raden het in ieder geval af.

De medezeggenschap moet dus zorgen dat ze een beter en professioneler imago krijgt want het zou mooi zijn als je naast goede herinneringen na een zittingsperiode iets kunt overleggen waar je ook in je verdere loopbaan profijt van hebt. Vroeger was het ondenkbaar dat je voor jezelf in de OR ging want je ging voor het algemene belang en in veel gevallen waren dat de werknemers. Ik denk dat je zeker de sociale drive in het oog moet houden en in een OR moet gaan zitten om de belangen van het bedrijf en de werknemers te behartigen. Maar je mag voor mij zeker aan jezelf denken al was het maar voor de periode ná de OR.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Egon Beaart
Ik ben het met de schrijver eens dat de medezeggenschap moet worden geprofessionaliseerd. De vraag is alleen hoe! en waar te beginnen en op welke schaal?

Ik ben zelf actief bezig binnen de medezeggenschap van de Koninklijke marine. Ik kan zeggen dat we daar de afgelopen 2 jaar wel al het e.e.a. hebben bereikt. Het gaat echter in feite om het bestendigen van zaken (vast hechten).

Door de diverse contacten weet ik dat er op diverse plaatsen allerlei 'acties' zijn om beweging te krijgen in het professionaliserings traject zowel binnen Defensie als bij andere overheids instellingen alsmede bij andere bedrijven.

Dilemma is en blijft voorlopig waar haal je de energie (en tijd) vandaan om een slag verder te maken.

Indien er intresse is wil ik graag mede een bijdrage leveren in het breder professionaliseren van de medezeggenschap in het algemeen (imago) om een slag te maken.

Met vriendelijke groet,

Egon Beaart

Meer over Professionalisering