Verdienmodel On Demand Arbeid onder vuur

De platform economie rukt op  “Platformbedrijven als Werkspot.nl, Elance.com, TaskRabbit, Zoofy.nl, Helpling en Freelancer.nl  helpen u op weg. Programmeurs, klussers, marketeers, hoveniers, redacteuren. Voor elke klus, en voor elk specialisme is er aanbod. Vaak voorzien van recensies en indrukken van eerdere gebruikers. De platformen sluiten goed aan op het al jaren groeiende aanbod van ZZP’ers. Gaat dit de toekomst worden? Leonard Millenaar geeft deze ontwikkeling een goede kans. Zo groot zelfs dat de platform bedrijven veel van onze traditionele bedrijven zullen vervangen. Maar er zijn beren op de weg. Het verdienmodel van de on demand arbeid blijkt omstreden. Een strijd die op dit moment tot in de rechtszalen wordt uitgevochten.

Hier volgen enkele citaten uit twee berichten in de kranten met voorbeelden van de kwestie waar het om gaat.

Rechtbank Amsterdam: Deliveroo-koeriers hebben recht op arbeidscontract

Koeriers van maaltijdbezorgdienst Deliveroo hebben recht op een arbeidsovereenkomst. Dat heeft de Amsterdamse rechtbank geoordeeld in een rechtszaak aangespannen door vakbond FNV. Volgens de rechter heeft Deliveroo de koeriers ten onrechte gedwongen een bestaan als zzp’er te accepteren. Bovendien valt Deliveroo wel degelijk onder de cao voor beroepsgoederenvervoer. Deliveroo gaat in beroep.

Zij zijn geen zzp’ers, maar hebben recht op een arbeidsovereenkomst’, zegt de rechtbank nu. Daarmee haalt de rechtbank een streep door het verdienmodel van platformbedrijven.

Bron, Remco Andersen. Volkskrant, 15-01-19

---------------

Heeft FNV een flater geslagen met rechtszaak tegen Helpling?

Schoonmaakplatform Helpling hoeft de zelfstandige schoonmakers voor wie het bemiddelt, niet in dienst te nemen of volgens een cao te betalen. Vakbond FNV, die het Amsterdamse bedrijf voor de rechter sleepte in haar strijd tegen schijnzelfstandigheid, kreeg maandag geen gelijk.

Maar de rechtbank vindt wel dat Helpling niet langer commissie mag inhouden bij de schoonmakers. Tot nu toe dragen die 23 tot 32 procent van hun inkomsten af aan het bedrijf, maar dat suggereert volgens de rechter een afhankelijkheidsrelatie.

Helpling heeft nu een maand om naar andere inkomstenbronnen te kijken. Het ligt voor de hand om de commissie in het vervolg bij de opdrachtgever neer te leggen, of anders te werken op basis van een abonnementsmodel.

Het blijft onbegrijpelijk dat FNV na de Deliveroo-uitspraak niet voor het enige logische vervolg heeft gekozen; Uber en Uber Eats zijn bij uitstek de grootste vissen als het gaat om de relatie tussen platformeconomie en (schijn)zelfstandigheid.

Maar wellicht is een aanval op het juridisch doorgewinterde Amerikaanse miljardenbedrijf financieel gezien een te groot risico om kostbare vakbondscenten aan te besteden.

Bron: Herman Stil, Het Parool, 01-07-19

---------------------------------------------

Met deze rechtszaken ligt het businessmodel van platformbedrijven onder vuur.

Ik zie dit als de onvermijdelijke aanloop problemen en kinderziektes die de platform economie niet echt zullen beteugelen. Integendeel, enige regulering, zonder de dynamiek uit deze sector te halen, zal de platform-economie in NL alleen maar versterken. Reken maar dat deze vonnissen nauwlettend gevolgd worden door de vele platform-ondernemers die er hun businessmodel op aan zullen passen. Hetzelfde geldt voor de ZZP'ers die vanuit een platform willen werken. Wordt het vroeg of laat toch een arbeidscontract of blijf je een zelfstandige ZZP'er?

Gaan de platformen voor vakmensen en hoogwaardige dienstverleners hier last van krijgen?

Ik vermoed dat dit deel van de platform-economie gevrijwaard is van deze kwesties. Als de betreffende ZZP’er regelmatig alternatieve kanalen voor opdrachten gebruikt dan is er immers geen vaste werkgever die een arbeidscontract zou moeten aanbieden.

Tegelijk beperkt dit ook de mogelijkheden van de  on demand platformen om ZZP’ers te binden en in te kapselen. Dat tast het verdienmodel van het platform en de on demand arbeid aan maar versterkt de vrijheid van de ZZP’er.

Er staat nog veel te gebeuren. Fasten your seat-belts. De platform economie blijft oprukken.