Kunnen ambtenaren nog disciplinair gestraft worden?
Ook onder de Wnra kunnen ambtenaren onder omstandigheden gestraft worden:
- In het huidige ambtenarenrecht bestaat er voor de overheidswerkgever de mogelijkheid een disciplinaire straf op te leggen indien sprake is van plichtsverzuim (dat wil zeggen dat de ambtenaar zich niet gedragen heeft zoals een goed ambtenaar behoort te doen). De rechtspositieregelingen van de verschillende sectoren bevatten een limitatieve opsomming van disciplinaire straffen, die ook voorwaardelijk kunnen worden opgelegd (zoals een voorwaardelijk strafontslag). Deze disciplinaire straffen komen onder de nieuwe wet te vervallen.
- Hiervoor in de plaats komen maatregelen uit het private arbeidsrecht. Mogelijke maatregelen zijn bijvoorbeeld een schriftelijke waarschuwing, een boete (mits dit in de arbeidsovereenkomst of cao geregeld is) en ontslag op staande voet. Het ontslag op staande voet kan gezien worden als tegenhanger van het strafontslag in het ambtenarenrecht, ook al zijn er verschillen (zo moet een ontslag op staande voet letterlijk direct na constatering van onrechtmatig gedrag worden gegeven, terwijl strafontslag niet direct gegeven hoeft te worden).
- Daarnaast blijven de bijzondere regels voor ambtenaren en overheidswerkgevers, zoals opgenomen in het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering, van kracht. Het gaat dan om de wettelijke plicht van een bestuursorgaan om van bepaalde misdrijven gepleegd door een ambtenaar aangifte te doen. Zoals misdrijven tegen de staatsveiligheid, misdrijven waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht en misdrijven tegen het leven gericht. Dit zijn bijzonder zware misdrijven zoals moord of aanslagen gericht tegen regering en/of staatshoofd. Daarnaast worden het schenden van een bijzondere ambtsplicht of gebruik maken van de macht of middelen die het ambt de ambtenaar schenkt en inbreuk of onrechtmatig gebruik maken van een regeling waarvan de uitvoering aan de desbetreffende ambtenaar is opgedragen, aangemerkt als misdrijf.
- Uiteraard kan een medewerker die (al dan niet tijdens diensttijd) een (ambtelijk) misdrijf pleegt (bijvoorbeeld diefstal) of een overtreding begaat (bijvoorbeeld een verkeersovertreding) ook strafrechtelijk vervolgd en gestraft worden, naast een eventuele straf van zijn werkgever.
Pro-abonnees downloaden gratis het Ebook met 37 vragen en antwoorden over Rechtspositie ambtenaren (Wnra).