Docenten in de knel

Er zijn docenten die nog geen 60 zijn en nu al uitkijken naar hun pensioen. Als je met hen in gesprek bent dan hoor je meestal dat dit komt door de sterk groeiende bureaucratie. Ze zijn docent, ze geven graag les, maar de stelselmatige toename van het aantal voorschriften van hogerhand ontneemt hen het plezier in het les geven.

Een van de oorzaken kun je vinden in de wijze waarmee een nieuwe bestuursvoorzitter wordt gevonden. Elke politieke partij heeft wel een mand met vacatures. En zo gebeurde het dat we geconfronteerd werden met een nieuwe voorzitter, die niets had met onderwijs, maar wel op zoek was naar een nieuwe baan.

Elke politieke partij heeft wel een mand vol met vrijkomende functies.

Je kunt het dan best treffen, maar stel je de volgende situatie voor. Het betreft de begeleiding van stagiaires. Iets dat veel docenten tot hun taak rekenen

Zo bezocht ik als HBO-docent jaarlijks zo’n drie bedrijven om mijn studenten te observeren en commentaar van diens baas te vragen. Met deze kwam je samen tot een beoordeling uitgedrukt in een cijfer.

Wat gebeurde: de nieuwe voorzitter riep alle docenten bijeen om hen mee te delen dat die beoordelingsmethode helemaal fout was. Hij liet een oekaze van 10 pagina’s uitdelen. Wij kregen tien minuten om van zijn wijsheid kennis te nemen. Vervolgens kwam hij weer binnen met de vraag om commentaar. Ik was één van de collega’s die op stond. Ik zei:”voorzitter, het is te zien dat U heel veel tijd moet hebben besteed om tot zo’n lijvig document te komen. Maar ik denk dat U één ding vergeten hebt”.

Hij vraagt “ik denk van niet, maar zeg het maar” Mijn antwoord: “U bent de student vergeten. Die hebt U opgeknipt in tientallen beoordelingsschijfjes; ik ga dit document dus niet gebruiken” Er volgde een minutenlang applaus terwijl ik staand het document doorscheurde.

Deze gebeurtenis pleit ervoor dat voortaan iemand met een onbekende motivatie, of gebrek daaraan, voor de vacature niet zo maar door een politieke partij naar voren mag worden geschoven. In het beschreven voorval was de enige motiverende factor geweest de funktie van “voorzitter van het college van bestuur”

De politiek moet wegblijven van het kandideren van mensen die niets met het vak, maar alleen met de hoge beloning, zich aanbieden. Slechter kan het niet!

Wat je met dit type bestuurders ook kan meemaken: de numerieke bezetting van elke ondersteunende afdeling, waar mensen soms al langer dan 12 jaar met plezier werken, wordt op het aantal studenten van een opleiding gedeeld door het college van bestuur. Deze vergelijkt alle opleidingen en kiest die waar de mensen van een afdeling de laagste uitkomst opleveren van “aantal studenten : aantal ondersteuners".

Het gebeurde dat in zes opleidingen één tot vier mensen ontslagen moesten worden.

Als docent zie je dat alles gebeuren en je denkt er het jouwe van. Je stort je op wat je het liefste doet: studenten vooruit helpen, maar dan zó dat ze allemaal slagen.

Zo had ik in een klas acht studenten die erg veel moeite hadden met bedrijfseconomie. Voor de propedeuse moest dat met een voldoende worden beoordeeld. Die acht heb ik uitgenodigd om op de komende zes vrijdagen na 17.00 uur bijles te geven. Ik gaf die bijlessen zogezegd in “Jip en Janneke taal”, want het toen gangbare studieboek werd uitermate moeilijk gevonden. Na de vierde les riepen ze: “Nu valt het kwartje!” Op mijn vraag hoe dat kwam zeiden ze in koor: “Omdat U het zo simpel uitlegt”

En als je dan aan de directeur van de opleiding en aan de curriculum commissie voorstelt op zoek te gaan naar een eenvoudiger studieboek dan kijkt men je aan alsof ze het in Keulen horen donderen.

Mijn conclusie is: je bent pas een goede docent als je niet alleen je vak beheerst maar ook empathisch vermogen hebt, bereid bent commentaar van je klas uit te lokken en bereid bent je methode en je snelheid van lesgeven aan te passen aan de gehoorde commentaren van je studenten.

Kun of wil je dat niet: kies een ander vak!