Hoe burn-out is het leiderschap in uw organisatie?

Columns

Heeft u inzicht in het sluimerende stressgerelateerde ziekteverzuim onder leidinggevenden in uw organisatie ? En in wat dat kost? Weet u welke onmisbare eigenschappen van leiders hierdoor onder druk komen te staan? Wilt u weten hoe u hier meer zicht en grip op kunt krijgen?

Vermijd de negatieve spiraal

Uit onderzoek en jarenlange ervaring met het coachen van leidinggevenden, is mij gebleken dat in toenemende mate het energiesysteem van leiders onder druk staat. Leidinggevenden worden ondergedompeld in scherpe regels, structuur en controles en ervaren weinig ruimte meer voor hun creativiteit en authenticiteit. Onmisbare eigenschappen die krachtige leiders bezitten zoals visie, zelfinzicht en empathisch vermogen komen onder druk te staan en frustraties hopen zich op. Daardoor zie ik leiders aan zichzelf twijfelen en zitten ze niet meer in de flow die ze ooit hadden. Ze weten dat ze, als ze zo doorgaan, steeds verder zullen afglijden en in een negatieve spiraal terecht komen. Hoe zit dat in uw organisatie?

Ik heb zelf 10 jaar geleden ervaren hoe burn-out op de loer lag. Mijn belangrijkste leerervaring? Het serieus nemen van fysieke signalen en trouw blijven aan mijn kernwaarden. Doe je dat niet, verlies je je inspiratie en energie, ben je niet meer in staat je medewerkers te motiveren en gestelde doelen te behalen.

 AUTHENTIEK LEIDERSCHAP EN BURN-OUT
Recentelijk werd door Lisa Dewulf (Master Bedrijfspsychologie Universiteit Gent) een masterproefonderzoek uitgevoerd omtrent het belang en de rol van authentiek leiderschap op burn-out in Vlaanderen. Dit onder leiding van Prof. Dr. Peter Vlerick (vakgroep Personeelsbeleid, Arbeids- & Organisatiepsychologie Universiteit Gent). Een authentiek leider is iemand die inzicht heeft in zijn eigen sterktes en zwaktes en zijn impact op anderen, die transparant is door zijn visie, gedachten en gevoelens openlijk te communiceren en die beslissingen neemt op basis van objectieve analyse en kernwaarden. Authentiek leiders kunnen voorbij het eigen ego anderen inspireren en aanzetten tot grootse prestaties.

Uit de resultaten blijkt dat leidinggevenden die hun eigen leiderschapsstijl als authentiek percipiëren minder burn-out rapporteren. Daarentegen, wie zichzelf als een minder authentiek leider ziet, voelt zich minder energiek, toont minder interesse in de job en voelt zich minder bekwaam. Deze bevinding leidt tot een belangrijk inzicht: het stimuleren van authentiek leiderschap helpt bij de preventie van burn-out.

De kosten van burn-out en stressgerelateerd verzuim

Burn-out en stressgerelateerd verzuim kosten werkgevers in Nederland 2,2 miljard euro per jaar, volgens de cijfers van TNO. De kosten voor een hoger opgeleide medewerker bedragen al snel € 100.000,- Dit zijn de kosten voor de verzuimdagen en hier komen nog de kosten bij voor begeleiding, vervanging en productieverlies. Hierdoor zijn de totale verzuimkosten ruim 2 keer zo hoog als de loonkosten. Astronomisch hoge bedragen. Heeft ú zicht op uw (potentiële) verzuimkosten? Hoe lang accepteert u die exorbitant hoge kosten nog?

Authentiek, krachtig leiderschap. Het zijn o, zulke populaire termen. Maar hoe geeft u daar invulling aan in úw organisatie? Misschien vraagt u zich af wat u allemaal al niet heeft geprobeerd wat niet heeft gewerkt. Mogelijk weet u niet goed hoe het onderwerp van sluimerend stressgerelateerd verzuim aan te snijden. Stelt u zich voor dat u wel tijdig kunt signaleren waar zich potentiële verzuimrisico’s onder leidinggevenden bevinden. En dat u de risico's kunt beperken door een effectief leiderschapsprogramma aan te bieden.

Herken burn-out en geef het aandacht

Burn-out overkomt de meest bevlogen, ambitieuze en betrokken professionals. De gemiddelde ‘burn-outer' is een doorzetter, die laat zich niet kennen. Hij rijdt door op de reservetank tot de machine plotsklaps tot stilstand komt. De volgende stappen helpen u om burn-out onder leidinggevenden in uw organisatie te voorkomen:

  1. Neem kennis van de Quick Scan ‘Lijderschap of Leiderschap’ Zie hieronder.
  2. Heb het lef om de dialoog met leidinggevenden aan te gaan. Maak het onderwerp burn-out bespreekbaar. Voetbalcoach Marco van Basten durfde het taboe te doorbreken en openlijk aan te geven de stress niet aan te kunnen. Het is duidelijk dat dit iedereen kan overkomen.
  3. Integreer de juiste interventiestrategieën en effectieve preventiemaatregelen in het HR-beleid.
  4. Investeer in programma’s voor authentiek leiderschap die erop gericht zijn om leiders in hun kracht te zetten. Dat is geen soft gedoe. Dat scheelt miljoenen.

 

QUICK SCAN: LIJDERSCHAP OF LEIDERSCHAP?

Deze checklist kan de leidinggevende of de HR-professional gebruiken om burn-out tijdig te herkennen.

De leidinggevende:
O  Meldt zich vaak kortdurend ziek met ‘onschuldige’ klachten als griep of rugpijn.Ÿ

O  Vertoont in het algemeen onrustig, nerveus gedrag.

ŸO  Heeft moeite met helder denken, vergeetachtigheid, besluiteloosheid of een duidelijk verminderd oplossend vermogen.

ŸO  Haalt met regelmaat uit tegen collega’s of klanten.

ŸO  Is vaak geïrriteerd en cynisch.

ŸO  Lijkt steeds harder en langer te werken, toch worden zijn prestaties minder.

ŸO  Ziet zaken zwaar in en voelt zich overweldigd door een veelheid aan taken.

ŸO Heeft last met het afronden van taken.

ŸO  Voelt zich continu moe, ook al zegt hij genoeg te hebben geslapen, leeft van weekend naar weekend, van vakantie naar vakantie om zich op te kunnen laden, wat niet lukt.

ŸO  Ervaart zijn werk als zinloos.

ŸO  Piekert veel over het werk, ook als hij thuis is.

O  Heeft (veel van) zijn sociale activiteiten en hobby’s opgegeven.

ŸO  Heeft (veel) negatieve gedachten over zichzelf.

ŸO Is aangekomen in lichaamsgewicht of juist afgevallen.

Herkent u een aantal van deze signalen? Dan is het goed om actie te ondernemen.
Meer informatie over stress, burn-out en werkdruk

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Human Resources Management