Imtech: de koe in de kont kijken

Het faillissement van Imtech is uitgesproken. De directie wil niet doen aan zwartepieten (wie nog wel in deze tijd) en stelt dat we niet achteruit moeten kijken naar de fouten, maar naar de toekomt. Kortom, we moeten de koe niet in de kont kijken. Lekker makkelijk. Want die is er niet meer voor Imtech. Dit is ondernemen op andermans kosten zonder zelf verantwoordelijkheid te willen nemen. Aan de medewerkers heeft het niet gelegen, wellicht ook niet aan Gerard van der Aast en zijn management team, die een in essentie failliete boel overnamen na het vertrek van René van der Bruggen. Maar wie wil ondernemen zonder risico te lopen, moet Monopoly gaan spelen, geen directeur worden van een beursgenoteerd bedrijf. Waarom hebben topmanagers zoveel moeite met het zoeken naar oorzaken en naar het verantwoordelijk stellen voor miskleunen van managers? Men wil en verwacht zelf altijd 'afspraak is afspraak', verantwoordelijkheidsgevoel,  commitment en betrokkenheid van de medewerkers. Maar als het misgaat, is men verdwenen of gaat men met pensioen. Waarom doet dit gedrag mij zo denken aan Cees van der Hoeven en zijn ontluisterende rol bij Ahold of aan de LIBOR-affaire bij Rabo? Mijn motto als stadsjongen: je moet de koe in de kont en in de bek kijken!

Imtech was onder Van der Breggen de onbetwiste beurslieveling.  Naar schatting 100 overnames zijn onder zijn leiding door Imtech gedaan. Commissarissen, aandeelhouders, financiële pers, iedereen vond het geweldig. Totdat bleek dat alles op drijfzand gebouwd bleek. Er was nauwelijks sprake van gezonde financiele controle op de deelnemingen, omzetten werden gepimpt, het was een zooitje. De foto van een deur in een verder leeg weiland deed de rest. De foto stond symbool voor een investering van Imtech in een pretpark in Polen. Nooit meer wat van gehoord en tientallen miljoenen verlies. Wedden dat de betreffende salesmanager inmiddels ergens in Costa Rica woont, genietend van zijn bonus en lurkend aan een Cuba Libre, denkend aan het binnenhalen van dit geweldige project? En dat Van der Breggen met zijn jacht vooraan ligt bij Sail? Verantwoordelijkheid nemen voor deconfitures als die van Imtech, dat is tenslotte de koe in de kont kijken. Net zoals bij de LIBOR-affaire van de Rabo. Enkele handelaren maken ongeoorloofde afspraken over de rentevoet, die iedereen in Europa raakt. De betrokken banken krijgen boetes die in de honderden miljoenen euro's lopen. En de boosdoeners? Die zitten thuis. Soms met een mooie afkoopsom, soms zonder. Maar geld terugvorderen, managers en handelaren aansprakelijk stellen, nee daar doen we niet aan. Dat is achteraf praten. Dat is moeilijk doen. Dat is heel veel ellende op je hals halen. Jarenlange rechtszaken die energie vreten, wie heeft daar zin in? En denk ook terug aan vijfvoudig manager van het jaar Cees van der Hoeven, die ook overname na overname pleegde om maar te kunnen groeien. Keizer Ceesar, werd hij al genoemd, maar ook hij kwam in de vorm van 'side letters' en mislukte overnames zijn Asterix en Obelix tegen. Denk ook aan wat managementgoeroe Tom Peters ooit zei over managers: 'Je wordt niet betaald om het jezelf makkelijk te maken, je wordt betaald om het jezelf moeilijk te maken'.

Waarom doet men dat eigenlijk niet, managers aansprakelijk stellen? Omdat het veel tijd en geld kost? Dat is zeker. Het nieuw aangetreden management wil 'schoon schip' maken, de 'rotte appels' uit de organisatie snijden, maar dan? Dan blijft het stil.  Welk beeld schept dit? Dat witte boorden vrijuit gaan. Dat je beter een keer een paar miljoen kan frauderen of naar binnen kan harken met alle risico's van dien, omdat ze je toch niet pakken. En als ze dat wel doen, dan kom je toch heel goed weg. De wetgeving biedt alleen bij faillissement de mogelijkheid managers en toezichthouders aansprakelijk te stellen voor wanbeleid en mismanagement. Zie daar de kans bij Imtech voor de overheid, aandeelhouders, banken en medewerkers. Het wordt tijd dat we de koe in de kont gaan kijken. En met de uitkomsten daarvan iets gaan doen. Misschien leren we er eindelijk iets van. In ieder geval meer dan van een cultuurveranderingsproject, dat wordt gestart na een rampzalige periode binnen de organisatie. Laten we hopen dat het hier eens stopt, anders blijft 'ondernemen' een free for all, zonder risico voor de betrokken managers. Dan is het wachten op een nieuw Ahold, LIBOR of Imtech schandaal.

 

Commitment, de belofte van betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties Commitment, de belofte van betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties

1minutemanager is na enkele maanden terug van weggeweest. Ziekte en technische problemen zorgden voor een tijdelijke schrijfstop. Per heden ben ik weer terug, een nieuw boek staat op stapel voor oktober en wekelijks zal ik weer verslag doen van wat mij opvalt in de wereld van management. Lees ook:  'Commitment, de belofte van betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties'. Hierin wordt uitvoerig ingegaan op zaken als afspraak is afspraak, eigenaarschap en bevlogenheid en de keuzen die managers hierbij moeten of kunnen maken. Te bestellen via de boekhandel, bol.com, de uitgever of managementboek.nl.

 

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Willem E.A.J. Scheepers
Pro-lid
Managers, bestuurders, leden van RvC's e.a. toezichthouders (w.o. mogelijk zelfs ook accountants en fiscalisten) persoonlijk en financieel aansprakelijk stellen voor mismanagement zou inderdaad veel probleem kunnen voorkomen Gyuri.
Om 'het simpele feit' dat veel 'unieke talenten' op dat moment een vacature waarbij dit risico bestaat niet meer ambiëren.

Deze 'mindshift' zal voorlopig niet gebeuren (NB; zeg nooit, nooit) managers zijn tenslotte geen ondernemers: mannen en vrouwen die deze risico's, vaak willens en wetens, wel lopen.....
A.v.Kempen
Fouten evalueren doet leren

Die niet omkijkt leert dus ook niets bij!!!!!! en blijft dezelfde fouten maken.
Emiel Felix
Helemaal eens Gyuri, stel de top van organisaties verantwoordelijk voor hun miskleunen, zowel persoonlijk als financieel. Ook al is het in dat geval de 'strafmaat' lastig te bepalen. Zeker bij een gebrekkige bedrijfsvoering, die slecht zicht geeft op bedrijfsresultaten. Maar dat doet niets af van het principe: een bonus bij goede prestaties, dan ook een straf bij slechte prestaties!

In veel organisaties weten directies überhaupt niet goed hoe met verantwoordelijkheden om te gaan. Ze kunnen deze voor first reports prima benoemen. Maar hun managers er aan houden? Hoeveel managers krijgen toch een bonus, terwijl ze belabberd gepresteerd hebben? En hoeveel managers krijgen bonussen, want de resultaten zijn goed, alleen is niet duidelijk wat hun bijdrage daaraan is geweest? Laat staan, dat managers moeten boeten voor het niet realiseren van afgesproken resultaten.

Vermijden van conflicten is een reden om accountability meer bureaucratisch dan effectief toe te passen. En stel je voor dat directies hun managers wel op tegenvallende resultaten aanspreken. Dan kunnen ze ook verwachten, dat zij zelf bij mindere prestaties het mikpunt worden. Hoe was het ook al weer.....wat u niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet!?

Dus toch maar niet doen. Vrijheid blijheid. Totdat de zaak omvalt. Triest voor al die loyale medewerkers, die zich in dit geval al jaren met hart en ziel voor Imtech hebben ingezet.
Antonie Kerstholt
In meerdere publicaties pleit ik al jaren voor wet en regelgeving die ook buiten een faillissement de "wettelijke vermoedens" van onbehoorlijk bestuur van toepassing laten zijn. Dan kan vrij eenvoudig een aansprakelijkheid worden vastgesteld en ligt de bewijslast dat er geen sprake is geweest van mismanagement en onbehoorlijk bestuur bij de tekortschietende bestuurder of de falende toezichthouder.Alleen curatoren en de fiscus kunnen tot nu toe deze wettelijke vermoedens toepassen. Maar dan moet er wel eerst sprake zijn van een faillissement. Het bestrijden van wanbeleid en mismanagement hoeft dus niet zo complex te zijn. Als deze aanvullende wetgeving er eenmaal is dan zal daar een enorme preventieve uitwerking van kunnen uitgaan en zal iedere bestuurder en/of toezichthouder zich wel 2 keer bedenken alvorens zich schuldig te maken aan wanbeleid, mismanagement of falend toezicht.
Freek Duveen
Ik mis het verhaal over Rijkman Groenink van ABN Amro. De man die € 30 miljoen inkomen en bonus opstreek, omdat hij slechts één van de stakeholders wilde dienen: de aandeelhouder. Iedere volstrekte leek kon met een telraampje uitrekenen dat de financiering van Fortis in gevaar zou komen door die perse doorgezette overname.
Nu gaat de sterk afgeslankte ABN Amro met navenant afgenomen klanttevredenheid voor € 15 miljard minder naar de beurs dan de Nederlandse Staat heeft geïnvesteerd om ons financiële systeem te behoeden voor het omvallen van een "grootbank". Een kleine € 1.000 verlies per inwoner van Nederland, baby's incluis.
Ik word altijd een beetje misselijk als ik over dit verhaal lees, zelfs wanneer ik het zelf opschrijf ...
Nico Viergever
Pro-lid
Het beurskapitalisme is uiterst ongezond want maakt deze toestanden mogelijk. Het is voor veel beursgenoteerde totaal niet meer duidelijk wie de eigenaar is. Door aandeelhouders die zich niet als eigenaar beschouwen en door vele beschermingsconstructies hebben managers alle macht om risicoloos risico's te nemen met andermans geld. Inderdaad, zoals Willem terecht stelt, hebben we het over managers, niet over ondernemers.

Hierdoor gaan veel beursgenoteerde ondernemingen steeds meer op overheidsorganisaties lijken. Bureaucratische, losgeslagen organisaties waar ofwel weinig gebeurt, ofwel van alles op megalomane wijze gebeurt. In beide gevallen heeft de bestuurder/manager weinig te vrezen.

Ook kan het erg lang "goed" gaan. Waar een overheidsorganisatie geen concurrentie heeft, hebben beursgenoteerde bedrijven beperkte concurrentie door hun (financiële) omvang.

Beurskapitalisme is geen kapitalisme. Fyra of Imtech? Wat is het verschil?
Arjan Kanters
Lid sinds 2019
Imtech kan in de volgende druk van "ondernemingen in zwaar weer"
Ik hoop dat bestuurders het eindelijk eens een keer gaan leren want de gene die er voor moeten boeten zijn de klanten en de medewerkers van het failliete bedrijf
Niels van der Stappen
Lid sinds 2020
Een mooie comeback, Gyuri!
Met waarheden als een KOE.