Zin in ondernemen: verlangen naar zingeving

Het verlangen naar zinvol werk kan soms zo groot zijn dat we niet anders kunnen dan een volgende stap te zetten. En tegelijkertijd is er veel moed nodig om in dat proces met risico’s, onzekerheden en angsten om te gaan. Hoe kunnen we loskomen van onze ‘gouden handboeien’?

Goud

Een paar dagen geleden sprak ik een zeer getalenteerde jongeman van nog geen 30 jaar. Als handelaar bij een financiële instelling verdient hij bijna het salaris van onze minister-president. Toch begint het te wringen, de hele dag achter een beeldscherm, saai, het geweten wringt, er ontbreekt zingeving. ‘De gouden handboeien van het salaris knellen nog net niet hard genoeg’, zei hij enigszins wanhopig.

Verveling

Ook zelf ken ik deze worsteling. In de laatste jaren dat ik nog een verkeerskundig data-bureau runde begon bij mij de verveling toe te slaan, na 25 jaar was de uitdaging opgedroogd. Het bedrijf liep financieel fantastisch, twee relatief jonge collega’s hadden onder mijn supervisie de leiding en het was ook gezellig op kantoor. Veel om dankbaar voor te zijn, maar voor mij was het blijkbaar niet genoeg. Ik miste zingeving, ik wilde maatschappelijk meer bijdragen. 

Er is gesproken met bedrijven die mijn zaak wilde kopen, maar het was telkens niet de goede match. Na enkele jaren waren de twee collega’s er zelf klaar voor om in te stappen en mijn aandelen over te nemen. 
De vertrouwde zekerheid achter me laten van het ‘bezitten’ van een goedlopend bedrijf was toch lastiger dan ik had verwacht. Dat mijn ‘gouden handboeien’ nog even om waren gebleven bracht uiteindelijk de beste oplossing, voor het bedrijf en mij. 

Waarde

Een succesvol westers imago wordt uitgedrukt in uiterlijk materieel vertoon, dat maakt het zo lastig om de gouden handboeien af te doen. Helaas wordt zingeving en innerlijke geestelijke ontwikkeling nog onvoldoende op waarde geschat, terwijl het een basisbehoefte is. Ondertussen groeit het maatschappelijke bewustzijn dat onze materiële verlangens ons steeds verder in de problemen brengen. De aarde is uitgeput, de lucht en het water zijn vervuild. Kunnen we gelukkig zijn binnen de ecologische grenzen en ondernemen met respect voor alle mensen, alle dieren en het milieu? 

Innerlijk

Om de stap te zetten naar meer zinvol werk en het materiële niet meer de boventoon te laten voeren kan ook angsten oproepen. Het vraagt moed om als ondernemer deze stappen te zetten en daarbij risico te nemen. Een innerlijk geestelijk leven helpt ons hierbij, door aandacht te geven aan onze angsten, oordelen, haat, jaloezie, onvrije behoeftes. Deze gevoelens erkennen brengt verlichting is mij gebleken, terwijl je het tegenovergestelde zou verwachten. Het toelaten van onze donkere innerlijke krochten brengt juist heel veel licht, creativiteit en nieuwe ideeën naar boven. Alleen als je het onderzoekt zul je het zelf ook weten. Überhaupt de angst bij onszelf zien is al een vooruitgang.

‘Een ‘angstloosleven’ is niet een leven zonder angst, maar een leven waarin we onze angsten omarmen en onder ogen zien’ zegt de zen traditie. Dan kunnen we zelf onze handboeien afleggen, ze zitten namelijk niet op slot.

Zuiver

Onze verlangens kunnen richtingwijzer zijn en ook een bron van lijden. De Griekse filosoof Epicurus zei er 2300 jaar geleden het volgende over: ‘Als je een vriend welvarend wil maken, geef hem dan niet meer geld, maar verminder zijn verlangens’. Het gaat hierbij om het verminderen van het primaire verlangen naar geld. Zingevende verlangens daarentegen geven ons juist levensvreugde.

Het verlangen bij mij om bij te dragen aan betekenisvolle bedrijven is groot. Bezielde bedrijven helpen om zo krachtig te worden dat ze het niet nodig hebben om schade te berokkenen aan wat of wie dan ook. Op zuivere wijze geld verdienen, laat me weten hoe jij hier vorm aan geeft als ondernemer, ik ben er nieuwsgierig naar, de wereld heeft jouw verhaal ook nodig.

Met vriendelijke groet,
Olaf Rutten
Jaartraining (vanaf 1 maart 2024), lezing, coaching 
I https://sharpenyourbusiness.nl