Voortgezet onderwijs kan veel bereiken met vies geld

In de vakantie heb ik onder de Franse zon het nieuwste boek van André de Waal gelezen; ''''Maak van je bedrijf een toporganisatie!" Wil ik dat? Moet mijn school meer ‘winst'' maken, moeten we per jaar 10% groeien? Dat zijn zaken waar je in het in het onderwijs de handen niet voor op elkaar krijgt. In ons ''bedrijf'' wordt weinig over geld gepraat. Geld is hooguit het middel om je doel te bereiken. Een kleine groep binnen de school is ermee bezig en de rest lijkt het te houden bij het feit dat geld stinkt. Vreemd genoeg heeft onze taal er twee uitdrukkingen voor, ''geld stinkt'' en ''geldt stinkt niet'' en eigenlijk zijn ze allebei waar.

Winst maken kan ook nooit het doel van een school zijn. Van overheidswege komt er geld binnen en dat geld moet op. Dat is onze maatschappelijke taak, alleen moet er meer gebeuren dan geld opmaken.
Iedere cent die binnenkomt moet weer worden uitgegeven aan goed onderwijs. Door van je school een HPO te maken kun je de doelen efficiënter bereiken. Ik zou het doel dan willen omschrijven door de indirecte gevolgen te benoemen: beter onderwijs, meer voldoening in je werk, minder ervaren werkdruk (je werkt immers voor een ''winning'' team), meer vertrouwen in jezelf en in de organisatie, meer zekerheid (''never change a winning team''). Dat geldt voor zowel aan de ene kant personeel en directie en aan de andere kant de leerling. Een gouden regel is immers: ''alles doen we voor de leerling''.

Zo valt alles toch nog op zijn plaats. De vijf succesfactoren voor het bereiken van een HPO klonken me als muziek in de oren. Het boek lezen is wat dat betreft het feest der herkenning. Veel weet je ook uit eigen ervaring, maar nu staat het er met een wetenschappelijke onderbouwing en dat geeft vertrouwen. Veel weet je uit eigen ervaring, maar veel ook niet. De do''s en de dont''s moet je boven je bed en boven je bureau hangen. Maar misschien kun je beter als sandwichman ermee door je organisatie lopen. Geen bord voor je hoofd, maar een bord voor je lijf. Dan staan de regels je op het lijf geschreven en walk je the talk.