Met kennis alleen red je het niet....

De toenemende complexiteit en dynamiek in onze samenleving heeft veel consequenties. een daarvan is dat de overheid (rijk, gemeente of provincie), wil het beleid succesvol implementeren, over meer competenties moet beschikken dan pakweg 10 jaar geleden. Immers steeds meer zogenaamde actoren willen of hebben invloed op de inrichting van onze samenleving. Meer dan 20 jaar geleden.

Tegenwoordig wordt in 'beleidsland' steeds meer aandacht gesconken aan het in kaart brengen van zogenaamde arena's met daarin de belangrijkste actoren. Zo kunnen tenminste vier arena's worden onderscheiden zoals die van de politiek, het bestuur, de maatschappij en niet te vergeten de jurnalistieke arena.

Naast een gedegen kennis over de vakinhoudelijke kant van het beleidsdossier, zien we dus dat van beleidsmedewerkers in toenemende mate communicatieve en netwerkachtige vaardigheden worden verwacht. Het opbouwen en onderhouden van een netwerk van belangrijke actoren en het onderhandelen met deze vertegenwoordigers betekent dat communicatieve vaardigheden essentieel zijn (geworden).

Op basis van ervaringen met beleidsmedewerkers bij een rijksonderdeel, bleken de volgende competenties steeds meer een essentiele rol te spelen; kennis van de politieke en bestuurlijke arena, organisatietalent om actoren blijvend bij het proces te betrekken, in staat zijn om partijen te aan elkaar te binden, besluitvormingsprocessen kunnen faciliteren, netwerken.

We zien dus een verschuiving van inhoudelijke vakkennis naar sociaal-communicatieve vaardigheden. De vraag is of iedere beleidsmedewerker hiervoor geschikt (te maken) is?. Hoewel mijn overtuiging is dat veel competenties ontwikkelbaar zijn, moet toch de kanttekening gemaakt worden dat er veel tijd en energie gemoeid is om van een vakinhoudelijke-technisch georeinteerde beleidsmedewerker een succesvolle 'beleidsregisseur' te maken. Nogmaals veel is mogelijk,l echter in de realiteit is hier wel tijd en scholing voor nodig.

Goede ervaringen zijn opgedaan met workshops waarin het begrip regisseur letterlijk wordt genomen. Ofwel zet beleidsmedewerkers, die getipt worden als succesvolle beleidsregisseurs, in een groep en geef ze de opdracht om met heuse acteurs een gegeven toneelspel daadwerkelijk te regisseren. alle facetten van de competenteis die eerder genoemd zijn in dit artikel komen ruimschoots aan bod. Boeiend om te zien, nog boeiende om te doen. de transfer van deze ervaring met de eigen praktijk blijkt verbluffend groot te zijn.

Kortom regisseren wordt een belangrijke competentie in beleidsland. Dit betekent dat bij het selecteren van de nieuwe lichting rekening gehouden moet worden met de nieuwe eisen ten aanzien van de functie van regisseur van beleid. Nogmaals 'veel is te ontwikkelen'.

Evert Versluis is als sr consultant verbonden aan Agathos. Agathos begeleidt trainingen voor beleidsregisseurs met het oog op de verdere ontwikkelibng van politiek en bestuurlijk inzicht.