Zzp'ers massaal eruit, is dat wel slim?

Op het moment dat de crisis binnendrong in bedrijven, zijn de klussen met zzp’ers en veel andere ondernemers stopgezet. Is dit een keuze voor kwaliteit, of heeft het andere redenen? Dat laatste natuurlijk. Als ervaren zzp’er weet ik beter dan wie ook wat bedrijven missen en waar externen een onmisbare rol kunnen spelen. Uit de verhalen die mij nu ter ore komen over organisaties die de deur dicht hebben gedaan voor externe leveranciers, blijkt dat er veel energie verloren is gegaan in bedrijven.Alsof externen geen prachtige rol speelden de afgelopen jaren. Ze worden vaak ten onrechte gezien een soort luxe, als zakkenvullers (velen hebben geen topinkomen) en als onbetrokken, wat onzin is. Goede externen zijn zeer betrokken bij hun opdrachtgevers en hebben vaak meer trots op het bedrijf dan veel vaste medewerkers. Ook zijn ze meer met hun taak bezig dan veel internen. Ze moeten wel, doen ze het niet goed dan staan ze op straat.

De reden dat externen of zzp’ers er uit worden gegooid is van een heel andere aard. Geld. Het begint met de middelmaat die vaak overbetaald is en daarom lekker blijft zitten. Die zijn niet dol op externen die iets los maken in hun organisatie en de veiligheid doorbreken, een actie die noodzakelijk is om tot een verandering te komen.

Dat vinden ze bedreigend. Sommigen zeggen het letterlijk: ‘Ik doe het liever met mijn eigen cluppie, dan weet je wat je aan elkaar hebt’ Het eigen cluppie. Lekker veilig. Dan hoef je niet echt te veranderen, maar kan je lekker blijven doen wat je altijd al deed.

In CAO-onderhandelingen worden externen vaak voorgesteld als een kostenplaats. Vakbonden weten het dan altijd wel zo te draaien dat de externen niet gehandhaafd kunnen blijven als er ontslagen moeten plaatsvinden. Maar waarom eigenlijk niet? Een externe is tijdelijk, dat drukt niet blijvend op de organisatie.

Ontslagen zijn soms nodig, bezuinigingen ook. Maar de kwaliteit binnen je organisatie zo verkwanselen, en zzp’ers massaal buiten de deur zetten, dat kan niet goed zijn voor je producten. Externen  brengen iets wat er intern niet is. En anders wordt het dringend tijd om de vraag op te werpen waarom bedrijven ze de afgelopen jaren hebben ingehuurd. Was het zoiets als ‘uitgaan’? Een leuk extraatje?

Kom, dat gelooft niemand!

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Pieter Hofmann
Pro-lid
Zo waar dit... Waarom lijkt niemand dit te zien? Er schiet me zo al een organisatie binnen die ik met een externe groep een schop onder hun donder heb gegeven.
Marijke Blommendaal
Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat in tijden van crisis organisaties gaan managen op kostenbesparing. Welke besparingen kunnen we op korte termijn doorvoeren? Dat is dan de vraag. En je scoort als manager als je met deze korte-termijn visie zoveel mogelijk geld verdient. Dit gaat niet alleen ten koste van ZZP-ers maar ook ten koste van ontwikkeling van mensen in de organisatie zelf; ook het opleidingsbudget wordt geschrapt. En uiteindelijk gaat het ten koste van de bezieling in de organisatie.  Welke vraag moet men zich dan wel stellen in tijden van crisis? Op welke kosten kunnen we bezuinigen, waarbij de kern van wie wij zijn en de kwaliteit waar we voor staan in tact blijft? Als over deze vraag met de medewerkers open wordt gecommuniceerd dan komt er waardevolle informatie naar boven. Let op, tegen je eigen leidinggevende vertellen dat je twijfelt over zijn prijs/kwaliteitverhouding gebeurt niet zo snel. Juist voor dit soort processen kan de externe ZPP-er enorm veel meerwaarde bieden.  De interessante vraag is dus hoe wij als ZZP-ers in tijden van crisis beslissende managers ervan kunnen overtuigen dat juist nu een lange-termijn visie waarin ruimte is voor kwaliteit, ontwikkeling, ziel en zakelikheid de enige manier is om sterker uit de crisis te komen? Ik ga hierover graag in gesprek met zowel ZZP-ers als met de beslissende managers.
Martin
Als er in een korte periode, laten we zeggen een kwartaal,  de helft van je omzet wegvalt zoals bij heel veel bedrijven het geval is geweest heb je geen keuze.

Er is minder productie dus zijn er ook minder mensen nodig. Je zult dus snel moeten krimpen in het aantal mensen (kosten) om niet in de (liquiditeits) problemen te geraken.

Het grote voordeel van ZZP-ers is dat je er veel makkelijker afscheid van neemt dan van "vast personeel". Zo simpel is het, langer termijn visie is goed maar als het crisis is telt eerst de korte termijn.
Henk Beekman
Bert,

Het antwoord op jouw stelling durf  ik met een kort en krachtig " NEE "  te  beantwoorden.

Heel is goed om een rechtstreeks verband  te leggen tussen de kwaliteit van een organisatie en het schrappen van extern ingehuurde kennis door diezelfde organisatie.
Waarschijnlijk  is dit dus maatgevend voor de werkelijke kwaliteit van de betreffende organisatie!

Natuurlijk is het logisch dat er direct gereageerd moet worden op weggevallen omzet.
Zo is het ook logisch dat elke ZZPér zich bewust moet zijn dat het nu eenmaal zo werkt .

Echter, kortzichtigheid en "mechanisch" reageren in dit soort situaties gaat altijd contraproductief werken.
Hier ligt dus aan beide kanten een enorme uitdaging.

Blijft het vastzitten in je comfortzone en dus doorrommelen of pakken we dit echt op!
Dit artikel is in ieder geval een goede bijdrage in het antwoord geven hierop. 
John Manschot
Een blog die voor mij overwegend heel herkenbaar is. Al vind ik zelf dat ik als interimmer de afgelopen jaren onvoldoende effect heb gehad op het denken, beleven en doen van de organisaties waar ik dat graag wel had willen hebben. Dat is wellicht een tekort aan "persoonlijke veranderkracht" of iets dergelijks. Maar het is ook zeker te wijten aan het feit dat veel interimmers worden ingehuurd door opdrachtgevers die echt geen zin in pijn hebben. Zelfs / ook niet als die pijn heel erg nodig is om met hernieuwde energie verder te kunnen. Als er geld genoeg is, huur je een externe in zonder serieus naar jezelf te willen kijken. "Nou, deze heeft ook z'n geld niet opgebracht." En als er weinig geld is, snapt iedereen dat je het als "goed werkgever" met je eigen mensen doet. Daarom loop ik niet meer zo te koop met m'n verandertalenten maar gebruik ik mijn ervaring in het organiseren, verkopen, leidinggeven, netwerken en nieuwe dingen ontwikkelen om een eigen meubelmerk / -concept op te zetten. Iets heel anders en ook niet erg makkelijk, maar het kost me minder negatieve energie dan in deze markt voortdurend hetzelfde verhaal aan te horen.

Het deed behoorlijk pijn maar deze "change" is voor mij dan toch een persoonlijk winstpunt. Ik wens jullie een even positieve uitkomst van deze crisis.
Bert Overbeek
Auteur
Ik heb de reacties met interesse gelezen. Twee dingen:
1. Is het gek dat een aantal Nederlandse managers zo negatief worden beoordeeld door media en medewerkers? Te vaak komt het beeld naar voren van risicoloze leiders die voor de korte termijn kiezen. (Overigens heb ik geen klagen, want er is nog voldoende werk, zij het iets minder.)
2. Het feit dat je gemakkelijk van zzp'ers af komt, zou eerder een motivatie moeten zijn om ze aan te houden in deze tijden. Je kunt snel een beroep op iemand doen voor korte klussen en hoeft niet allerlei nieuwe mensen aan te nemen.
Een dergelijke creatieve gedachtengang wordt echter node gemist bij veel managers die dit moeilijk uit te leggen vinden aan hun overlegpartners.
 
Aloysius A.M. Hopstaken
Lid sinds 2019
Prima stelling, en ook mijn eerste reactie is: nee. Toch is het n.m.m. iets té gemakkelijk om ondernemers als korte termijnacteurs neer te zetten. Een paar punten:
1. Zzp'ers kom je op alle niveaus tegen. Het is logisch dat je afscheid neemt van 'puur-productie zzp'ers' die je in de drukke tijden vóór de recessie inhuurde om aan de vraag te kunnen voldoen. Ook kan ik me voorstellen dat, hoe pijnlijk dit ook kan zijn, je tijdens krappe tijden je opleidingsbudget eenmalig opoffert, zodat je huistrainer / zzp'er 'even' geen werk bij jou heeft. Maar er zijn veel zzp'ers die, zoals eerder betoogd, een duidelijk aanwijsbare toegevoegde waarde hebben, mét de door Bert al aangemerkte positieve werkhouding. Díe vormen inderdaad in de ogen van bepaalde vaste krachten een bedreiging.
2. De recessie heeft de interne macht van de financieel manager, controller en accountant enorm versterkt. In dit vakgebied ontwikkel je een retro-visie: je moet verrekte goed zijn in het schrijven en analyseren van de bedrijfseconomische geschiedenis. Ze kunnen goed uitleggen wat is fout gegaan, en roepen zo bij menig ondernemer het gevoel op dat hun visie niet heeft gedeugd. De recessie is hiervoor dan het 'bewijs'. Vervelend is dat zij vaak elke gelegenheid aangrijpen om de bestuurder er op te wijzen wat zij in de bedrijfs-achteruitkijkspiegel zien. Hun feiten zijn voor de ondernemer 'onweerlegbare argumenten' om te bezuinigen, en rücksichtlos (!) alle zzp'ers de deur te wijzen. Ondernemers, onzeker geworden over hun kwaliteiten als visionair leider, wisselen met andere woorden hun visie in voor de retrovisie van hun financieel adviseurs.  Wanneer het bedrijf nu nóg slechter draait, en er vált simpelweg niets meer te bezuinigen, dan zal de financieel adviseur wijzen op de economische omgevingsfactoren. Dat een zzp'er misschien wel eens een verschil zou kunnen uitmaken, komt niet bij hen op. Dat de juiste training op dát moment het begin van een heuse redding kan zijn, komt evenmin op. Tenzij het de interimmer-zzp'er is die de meestal ondankbare taak heeft om te redden wat er te redden valt, en de angst voor de 'buitenstaander' versterkt.
3. Wanneer een bedrijf beschikt over een (degelijk en geaccepteerd) beoordelingssysteem, dat in elk geval de feitelijke resultaten, de werk-efficiency en de samenwerking onder de loep neemt, dan zou het ook zzp'ers moeten gaan beoordelen. Daarmee heb je als ondernemer beter zicht op hun toegevoegde waarde, en kun je aan iedereen - dus ook aan de financieel adviseur - uitleggen waarom je de één behoudt, en de ander niet.
John Manschot
Hallo Loep,

Dankjewel voor je bijdrage aan deze discussie, die ik met veel belangstelling volg.

Je hebt het in je reactie over ondernemers en daar raak ik je een beetje kwijt. Volgens mij gaat het verhaal juist niet op voor ondernemers. Het gaat hier in mijn beleving juist om managers en directeuren in loondienst.

Groeten van John
Herbert Prins
 
Ja ik denk dat ZZP de toekomst heeft en een belangrijke rol speelt en zal gaan spelen in het draaiend houden van de economie en het bedrijfsleven. Peter Drucker krijgt gelijk "De medewerker als kenniswerker
De moderne medewerker is geen onderdaan of loonslaaf. De moderne medewerker is een professional die op basis van gelijkwaardigheid ingehuurd kan worden om zijn of haar expertise aan te wenden en zich in te zetten voor het hogere doel: de onderneming. Personeel moet niet worden gezien als kostenpost, maar als het belangrijkste middel om de klanten tevreden te kunnen stellen. Het onderwijsstelsel moet professionals klaarstomen die in staat zijn om zelfstandig hun kennis op peil te houden. Permanente scholing wordt steeds belangrijker. "
 
Daar staat tegenover dat het ook zeker zo is dat als de balans de ander kant op staat(in de economie) de tarieven van sommige ZZP’ers en de acties die zij in het bedrijf verrichten duiden op zelf promotie en zelf verrijking. In plaats van dat ze hun klus klaren blijven ze jaren hangen. Leo Witvliet heeft hier onderzoek naar gedaan en in een goed leesbaar boek <strong><a href="http://tinyurl.com/yald3ew" rel="nofollow">http://tinyurl.com/yald3ew</a> </strong>laat hij zien dat veel intrim manager voor het laag hangend fruit gaan en hun eigen positie creëren tegen het belang van de organisatie in.

Ten slotte denk ik dat het verschil tussen intern en extern steeds verder zal vervagen en hoop ik dat er betere tijden aan breken voor de ZZP’ers die onmisbaar zijn voor de toekomst.
Jaap van der Rhee
Was het maar zo dat de productie van elke medewerker (intern of extern) objectief kon worden gemeten in termen van prijs tegen prestatie.  Als het dan zo was dat je als manager in tijden van crisis de ondersten in ranking kon laten afvloeien zouden meer bedrijven er sneller bovenop komen en minder bedrijven failliet gaan.
Was het maar zo...

Maar er zijn nu eenmaal 'vaste' contracten, jaarcontracten, inhuurcontracten, vakbonden, financieel adviseurs, korte termijndenkers, etc.

En het belangrijkste instrument onbreekt categorisch: de objectieve prijs/prestatiemeter, die de nuttige output van elke medewerker (de baten) afzet tegen de kosten, inclusief  lasten als vakantie- en feestdagen, ziekteverzuim, baaldagen, opleidingen, betrouwbaarheid, inzetbaarheid, etc.

Was het maar zo....
Wordt het niet eens tijd voor de ontwikkeling van een 'Balanced Personnel Score Card"? Welk(e) (externe....) adviseur / adviesbureau neemt deze handschoen op en welk(e) pilotbedrijf / pilotbedrijven gaat /gaan zo'n investering voor de langere termijn aandurven?
Seddar
Ik zeg ook nee. Ik ben per 01-01-2010 begonnen als ZZP'er. Ik moet zeggen dat het me prima bevalt tot nu toe.  Er zijn jammer genoeg nu al bezuinigingen aangekondigd. In 1 jaar tijd wil de gemeente waar ik werk alle externen, waaronder veel ZZP'ers,  eruit hebben en voor hen in de plaats vaste krachten aannemen. Wat ik wel grappig vind is dat bij die gemeente is aangekondigd dat het jaar van 2010, het jaar van de kwaliteit moet worden. Voor zover ik zie wordt het meeste werk verricht door externen. In het team waar ik werk bijvoorbeeldzijn er 5 van de 10 interne medewers langdurig ziek. Terwijl externe krachten bijna altijd aanwezig zijn. Hoe wil je de kwaliteit verbeteren als de helft van je vaste krachten ziek zijn?
Ik ben vaak door vaste medewerkers aangesproken van "externen zijn veel te duur". Dat vind ik te kortzichtig en ik probeer kort uit te leggen wat de voordelen zijn van externe krachten, maar ik heb het idee dat ze het niet willen begrijpen.
gr. Seddar
 
Alexander Crepin
Mijn antwoord: Neen. Nederland is een flexland. Het is niet vreemd dat wij hier concerns hadden/hebben zoals Vedior, USG, Randstad, Brunel e.d. al zijn deze internationale concerns ontstaan bij de gratie van het ontslagrecht. Nederland was voor hen een ideaal land om een spaarpot op te bouwen en te expanderen. De uitzendkracht was/is een soort wegwerp kracht en het uitzendbureau is aanspreekpunt. De ZZP markt wordt naar mijn idee benaderd zoals de uitzendmarkt wordt/werd benaderd.
Middels preferred supplier contracten,  doorkostenbewuste ipv opbrengst bewuste de inkopers opgezet, sluit het netwerk van deze grote spelers nog nauwer en is de ZZP-er steeds vaker ook aan hen "overgeleverd"  
Een groot deel van de ZZP markt draait echter om kenniswerkers. Het is naar mijn idee  niet "handig" om daar op een "uitzend" manier  mee om te gaan. In de moderne economie hangt concurrentie-vermogen samen met snelheid. Naar mate er een betere relatie is met kenniswerkers, dus ook met externe, met ZZP-ers zal er sneller resultaat bereikt kunnen worden.
Het aardige is dat middels sociale media het al een stuk eenvoudiger is geworden om het kennisnetwerk van ZZP-ers in kaart te brengen en te houden. Middels site als Linkedin is er tevens zicht op het netwerk van die ZZP-ers.
Opbouwen en actief onderhouden van externe talent relaties hoort tegenwoordig bij het bouwen van een sterke basis met concurrentie vermogen. Hierbij past het om elkaar in goede en slechte tijden het e.e.a. te gunnen. Die wederkerigheid zal ontbreken als bij het eerste het beste zuchtje tegenwind, de boekhouders weer de macht kunnen grijpen. Waarbij ik mij zeer bewust ben van het feit dat je geen geld kunt uitgeven dat er niet is. Anderzijds met alleen bezuingingen gaan we het niet redden, dat is uitstel van executie. Innovatie door krachtenbundeling zal ons allemaal veel meer opleveren.
Groeten, Alexander Crepin
Op slideshare staan een paar trainingen van mij over Talent2.0 en creativeren. Wellicht interessant voor degenen die mijn reactie herkennen.