Nederland staat aan de vooravond van een enorme bouwlogistieke opgave. Vanaf 2024 moeten er jaarlijks 100.000 nieuwe woningen gebouwd worden, terwijl tegelijkertijd emissies flink omlaag moeten vanwege de stikstofcrisis en het Klimaatakkoord. Bouwlogistieke oplossingen zoals bouwhubs zijn al getest en effectief gebleken, maar grootschalige toepassing blijft uit. De belangrijkste belemmeringen? Gebrekkige ketenregie en lage digitaliseringsgraad. In de bouw heerst nog altijd een cultuur van whiteboards, telefoontjes en losse e-mails, inefficiënt en foutgevoelig.

Vooral binnenstedelijke bouwprojecten hebben te maken met ruimtegebrek, hinder en hoge maatschappelijke druk. Door betere ketenregie, ondersteund met digitale tools, is er veel winst te behalen. Het TKI Dinalog onderzoeksproject LOKET richt zich daarom op hoe digitalisering, met name via BIM en digital twins, kan bijdragen aan slimmere en schonere bouwlogistiek.

BIM (Building Information Modelling) is een gedeelde databron voor alle bouwpartners en vormt de basis voor betere besluitvorming in het bouwproces. Een digital twin gaat een stap verder: een dynamische digitale kopie van het fysieke bouwproces, gevoed met real-time data. Deze kan planningen simuleren, processen optimaliseren en samenwerking verbeteren.

In drie praktijkcases (Den Bosch, Eindhoven en Utrecht) worden digital twins ontwikkeld om verschillende vormen van ketenregie te ondersteunen—van operationele tot strategische planning. De focus ligt op binnenstedelijke projecten, waar de urgentie het hoogst is. De onderzoeksmethode is gebaseerd op 'design science': van probleemverkenning en ontwerp tot validatie en opschaling.

Via sectorbrede congressen en community-building sessies (zoals de serious game bouwlogistiek@work) worden consortiumpartners en stakeholders betrokken. De demonstrators dienen als showcases en bouwen bewustwording op in een sector die nu nog sterk versnipperd en weinig digitaal is. Het doel: voorspelbare, efficiënte en emissiearme bouwlogistiek, klaar voor de toekomst.

Zoals bij elk innovatief project zijn er uitdagingen. Een cruciaal probleem is de beschikbaarheid en kwaliteit van gegevens. Gegevens over stedelijke logistiek zijn vaak gefragmenteerd of verouderd, waardoor het een uitdaging is om een volledig accurate en dynamische Digital Twin te creëren. Om dit op te lossen werken de onderzoekers samen met open dataplatforms zoals Nationaal Dataportaal Wegverkeer en integreert hij aanvullende bronnen, zoals luchtkwaliteitssensoren en IoT-apparaten, om de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de digital twin te verbeteren.

Lees hier meer over LOKET.