De World Energy Outlook 2025 (WEO-2025) van het Internationaal Energieagentschap (IEA) schetst een wereld waarin energiezekerheid opnieuw centraal staat in geopolitiek en economie. Overheden worden geconfronteerd met gelijktijdige risico’s bij olie, gas, elektriciteit en kritieke grondstoffen; een situatie die doet denken aan de energiecrisis van de jaren zeventig. De oproep van het IEA is duidelijk: landen moeten hun energievoorziening diversifiëren en nauwer samenwerken.

Vraag naar energie groeit

De WEO-2025 werkt met drie scenario’s die geen voorspellingen zijn, maar mogelijke toekomstbeelden tonen. In alle scenario’s groeit de vraag naar energie, vooral door toenemende mobiliteit, comfort in woningen en de explosieve groei van datacenters en kunstmatige intelligentie. Elektriciteit wordt de ruggengraat van moderne economieën: het aandeel stijgt snel, maar de investeringen in netwerken en opslag blijven achter. Sinds 2015 stegen de investeringen in elektriciteitsopwekking met 70%, terwijl de uitgaven aan netten veel langzamer groeien.

De energiemarkt verschuift geografisch. Niet langer China, maar landen als India, Zuidoost-Azië en delen van Afrika en Latijns-Amerika bepalen de groei. Tegelijkertijd groeit de afhankelijkheid van enkele landen voor kritieke grondstoffen als nikkel en kobalt. Een enkel land, China, raffineert 19 van de 20 strategische mineralen: een risico voor zowel de energietransitie als hightechindustrieën.

Duurzame energie groeit het snelst in alle scenario’s, met zonne-energie en kernenergie als winnaars. De komende tien jaar stijgt de wereldwijde kerncapaciteit met minstens een derde. Ook de productiecapaciteit van vloeibaar aardgas (LNG) neemt met 50% toe, vooral in de VS en Qatar.

Toch blijft de wereld achter op haar doelen. Nog altijd leven 730 miljoen mensen zonder stroom, en de temperatuurstijging zal de grens van 1,5°C overschrijden. Alleen snelle actie en investeringen in schone, veerkrachtige energiesystemen kunnen voorkomen dat de energiecrisis van morgen de klimaatcrisis van vandaag verdiept.

Mobiliteit

De wereldwijde voertuigvloot verandert razendsnel richting elektrisch rijden. In 2024 steeg de verkoop van elektrische auto’s met 25% tot ruim 17 miljoen voertuigen; één op de vijf nieuw verkochte auto’s wereldwijd. In 2025 groeit dat verder naar meer dan 20 miljoen, ofwel één op de vier. China blijft veruit marktleider: daar worden in 2025 naar verwachting 14 miljoen elektrische auto’s verkocht, meer dan het wereldtotaal van twee jaar eerder.

In Europa herstelde de verkoop na de subsidiedaling in Duitsland, met een plus van 22% in de eerste helft van 2025 dankzij betaalbare elektrische modellen onder de €25.000 en strengere CO₂-normen. In de VS stijgt de verkoop trager (+4%), terwijl opkomende markten als Vietnam, Mexico, Indonesië, Thailand en Brazilië juist sterk groeien. Vietnam springt eruit met een marktaandeel van meer dan 40% elektrische auto’s.

De technologische vooruitgang ondersteunt deze versnelling. Batterijprijzen daalden sinds 2015 met 75%, waardoor elektrische voertuigen in steeds meer markten concurrerend zijn met benzine- en dieselauto’s. Tegelijkertijd breidt de laadinfrastructuur zich uit: in 2024 kwamen er wereldwijd 1,3 miljoen laadpunten bij, goed voor een totaal van meer dan 5 miljoen.

Volgens het IEA-scenario (STEPS) is de piek voor verbrandingsmotorauto’s al in 2017 bereikt. Ondanks groei van het wereldwijde wagenpark van 1,4 naar 1,6 miljard voertuigen in 2035, zal de helft daarvan in 2050 elektrisch zijn. Elektrische scooters en motoren nemen dan 80% van de markt in, en bussen 45%. China en Zuidoost-Azië lopen hierin voorop.

Ook zware vrachtwagens worden elektrischer: in 2050 is 25% van de wereldwijde truckvloot elektrisch, vooral in China, de EU, Japan, Korea en het VK. De snelle groei van elektrische mobiliteit vergroot de vraag naar batterijen enorm tot ruim 5 TWh in 2035, vijf keer zoveel als in 2024. China domineert deze markt, al groeit het aandeel van Europa en de VS langzaam mee.

Bron: IEA