Vijf grote gemeenten willen e-steps, fatbikes en andere elektrische buitenbeentjes van het fietspad kunnen weren. Begrijpelijk, want het wordt er drukker en gevaarlijker. De wethouders zijn duidelijk: “Het fietspad moet een veilige plek blijven voor alle fietsers, niet alleen voor de grootste, sterkste en snelste.”

Mooi gezegd. Maar vanochtend ben ik eens een half uurtje blijven staan langs mijn eigen fietspad. Wat ik zag, sloeg alles. Speedpedelecs, opgevoerde e-bikes, racende fatbikes en scooters. Allemaal dachten ze: de regels zijn voor een ander. Meer dan 80% van de voorbijgangers overtrad de basis verkeersregels. Met stip op één: fietsen met de telefoon in de hand. Gevolgd door door rood knallen, geen richting aangeven, voetgangers negeren bij het zebrapad, spookfietsen en over de stoep fietsen (en natuurlijk zonder licht op pad in de avond en nacht). Verkeersregels zijn er voor ander? Het fietspad als anarchie in asfaltvorm.

Mijn dagelijkse route is breed, strak en snel. Het lokt gedrag uit waar Max Verstappen nog zenuwachtig van zou worden; hier geldt het recht van de sterkste. Verkeersgeweld zit vandaag de dag op twee wielen. Amsterdammers voelen zich steeds onveiliger in verkeer en er vallen steeds meer gewonden. Veilige fietspaden bestaan niet?

En dan denk ik: hebben we echt nog méér regels nodig? Of moeten we gewoon beginnen met de bestaande handhaven? Ik zie nooit handhaving. Nieuwe regels zoals de wethouders willen zijn mooi voor de bühne, maar zolang gedrag de olifant in de kamer blijft, verandert er niets.

Misschien is het tijd om het over fietsetiquette te hebben. Een beetje sociale hygiëne op twee wielen. Gewoon even nadenken: waar ben ik nu eigenlijk mee bezig? Wat vindt die ander ervan dat ik door rood knal of met 35 km/u langs een kind fiets? Het Parool publiceerde in 2022 al een heerlijk lijstje: negentien goedbedoelde aanwijzingen ter bewustwording. Dingen als: geef een belletje, rij niet te dicht op iemand, en houd het gezellig. Geen hogere wiskunde, gewoon normaal doen. Je bent niet alleen op de wereld.

Dus ja, gemeenten, verbied gerust die e-step of fatbike. Maar als we niet tegelijk werken aan gedrag, aan een menselijke maat in de groeiende stedelijke mobiliteit, blijft het oorlog op het fietspad. Met of zonder nieuwe regels.

Walther Ploos van Amstel.

Lees ook: Zijn de mensen op fatbikes en e-bikes het probleem bij verkeersveiligheid