Na de bijna desatreuze shake-out zo rond de eeuwwisseling is ( ook) de advieswereld weer aan het opkrabbelen. De marges zijn weliswaar niet meer wat ze zijn geweest, en er is sprake van een even forse als structurele omzetdaling, maar de branche bestaat nog. Branchevertegenwoordigers en advieskenners duiden de malaise, achteraf, als ronduit positief: het kaf is nu eindelijk van het koren gescheiden, en de omzetdaling van circa twintig procent is eigenlijk niet meer dan gezond. Het toverwoord 'marktwerking' ontbreekt slechts. Kortom: de lucht is eruit, men rijdt weer op oer-Hollandse massieve rubberen banden.
Hoe goed het wel gaat met de branche, blijkt uit een zeer opmerkelijke advertentie in de NRC. In de bijlage gewijd aan Prinsjesdag zien we een paqinagrote advertentie van de ROA (Raad van Organisatie-Adviesbureaus) waarin maar liefst één uur gratis advies wordt aangeboden aan de worstelende regering. Eerst denk je nog dat er een ludiek addertje onder het gras zit, maar nee. Politiek Den Haag wordt aangespoord de bon uit te knippen en direct op te sturen. Niet naar het anonieme secretariaat, maar naar de voorzitter van de 'adviesbond' (Theo Camps) zelf.
Dus niks ludieks, maar serieus. Blijkbaar moet er toch wat meer lucht in de banden. Of is de ontwikkeling dat juist Den Haag wil bezuinigen op 'externen' net iets te veel marktwerking. Los van dit alles is natuurlijk vooral de propositie zo opmerkelijk: aan de ene kant bijzonder pro-actief te werk gaan ( voor de adviesbranche mag je deze marktbenadering gerust revolutionair noemen, men werpt het mystieke waas van zich af), en aan de andere kant ook weer zo typisch, zo kenmerkend. Eén uurtje! Eén uurtje minder op het factuurtje. Het lijkt er bijna op dat de advieswereld in de marketingvoetsporen treedt van groteen bekende retailers. Twee halen, één betalen. Veertig procent korting bij aanschaf van een tweede artikel. Maar misschien is dat wel de toekomst. Een heuse advieswinkel, ergens in Den Haag, waar men naar hartelust kan shoppen. Bij aanschaf van drie adviezen een vierde naar keuze gratis. Bij aanschaf van twee adviezen twintig procent gratis.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Er staat niet 1 uur maar 1 jaar! En alle 23 bureaus staan klaar om in dat jaar een concrete en substantiële bijdrage te leveren. Is dit een staaltje ("zo typisch en zo kenmerkend"), van oer Hollandse kinnesinne, goedkoop en snel oordelen zonder maar half te weten waar je het over hebt?
Goed dat er een branche is die tegenwicht wil bieden aan dit soort makkelijke manieren van leuk doen ten koste van anderen. Door op te komen voor de verbinding in plaats van de stigmatisering.
Waar ik overigens benieuwd naar ben, is hoeveel ministers of departementen hebben gereageerd.
Dat rond de advieswereld al enige jaren een stigmatisering plaatsvindt valt niet te ontkennen maar is tegelijkertijd niet verwonderlijk.Even 'googelen’ op ’nederland+adviesdichtheid+adviseur’ levert gauw wat 'links' op waarin sterk getwijfeld wordt aan de toevoegende waarde
van extern adviseren in Nederland. Goede managers behoren de problemen binnen organisaties immers zelf op te kunnen lossen, daar ben je manager voor. Dat adviseurs daarbij onmisbaar zijn is een mythe die desondanks in leven wordt gehouden. Logisch, want de ene zijn ‘onnozelheid’ is de ander zijn brood.
Laten we er dus eerst met zijn allen voor zorgdragen dat alle managers niet meer ’onnozel’ zijn en dan vervolgens slechts bij de overgebleven problemen gebruik maken van externe adviseurs waarvan er dan een stuk minder zijn en ook nog voor buitengewone kwaliteit zorgen. Kortom: naar mijn idee, is het kaf nog niet volledig van het koren gescheiden.....
Mocht dit totale onzin zijn........... overtuig mij maar!
De kunst van die adviseurs zou nu juist zijn om zonder poeha waar de 'onwetende' managers toch niet op zitten te wachten, in de taal van die managers(!), diezelfde managers wel te bereiken. En dat lukt vaak niet. Managers die niet willen weten dat ze niet functioneren, worden ook door hun medemanagers of medewerkers niet voldoende met hun beperkingen geconfronteerd, gezien alle belangen die er spelen en de machts- en afhankelijkheidsrelaties die bestaan.
In dit opzicht lijkt mij de stigmatisering van de advieswereld voor een groot deel terecht, die spreekt niet de taal van het overgrote deel van de managers. De advieswereld houdt zich bezig met coaching, de meeste managers met leidinggeven, coaching is voor hen een vies woord (hoe waar veel van de adviezen ook zijn en hoe nodig coaching ook is). Hoewel de aanpak van managementadviseurs al veel minder soft is dan die was, mist er dus nog iets. Ik ben benieuwd hoe de adviseurs dit willen aanpakken.
De advertentie van de roa is voor mij de arrogantie ten voeten uit. Het doet mij denken aan Ronald Koeman met een stropdas met een dikke 1 erop. Je ziet wat er met Ajax is gebeurd...: verval. Verval is ook dat wat de roa te wachten staat, ben ik bang.
Daarnaast zijn zij toch die geweldige adviseurs die zich overal met de kont hebben tussen gewurmd en adviezen hebben gegeven die kennelijk nog steeds niet tot samenhang hebben geleid. Er dan ook zelf weer eens iets aan willen doen is ronduit beschamend. Dat ook nog eens vertellen in een advertentie, die je dan ook nog eens ongegeneerd op je site laat staan, is ronduit te gek voor woorden. Deze mensen zijn van de wereld los.
Het kan zijn dat ze de krimp goed voelen en hun strategisch oriëntatiepunt kwijt zijn. Tom Tom Go is misschien een suggestie voor de roa. Of, misschien beter: Readers Digest. Lekker vlotte teksten die nergens over gaan en waarbij je dan door middel van een regeltje rood het gebrek aan inhoud weg probeert te moffelen.
Tot overmaat van ramp hebben ze het over hun gecertificeerd zijn. Als iets tot regelgeving leidt, en daardoor tot ontbinding van gemeenschappen, is het wel het fenomeen certificering. Door wie zijn ze dan wel gecertificeerd? Door de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen?
Nee, en het spijt me te moeten zeggen, geef mij Balkenende dan maar.
Hans Waltman
De advertentie riekt inderdaad naar het oude adviesadagium: 'u heeft een probleem, want wij hebben de oplossing'. Naar aanleiding van je reactie heb ik de tekst nog eens nagelezen, en zie opeens dat het om een cadeaubon gaat. En opeens zie ik Balkende schichtig de ROA-advieswinkel binnen lopen, en wat talmen. De dienstdoende adviseur vraagt of hij kan helpen. 'Jazeker. Ik heb een minister in de ploeg die meer ontbindt dan bindt. Hij haalt de samenhang eruit.' 'Misschien is deze cadeaubon dan iets. Een jaar lang gratis advies door mensen die binding en samenhang tot speerpunt van hun werk hebben gemaakt. Beproefd en bewezen.'
Ik heb contact gezocht met de ROA om uit te vinden of er op de advertentie is gereageerd, en zo ja, door wie. Het schijnt dat deze vraag volgende week aan het bestuur wordt voorgelegd. To be continued dus!