Met de snelle opmars van batterij-elektrische en waterstofvoertuigen in Nederland staat ook de bouw- en logistieke sector voor grote veranderingen. Zero-emissiematerieel (ZE-materieel) zoals elektrische graafmachines, heftrucks en vrachtwagens draagt bij aan verduurzaming, maar introduceert ook nieuwe veiligheidsrisico’s.

Logistieke depots en bouwplaatsen zijn bovendien kwetsbare omgevingen. In depots staan voertuigen dicht op elkaar, terwijl bouwplaatsen vaak werken met tijdelijke en wisselende energieopstellingen. In beide situaties kan een incident snel escaleren. Een onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, uitgevoerd door het NIPV, laat zien dat brandveiligheid en incidentmanagement bij ZE-materieel nog onvoldoende zijn ontwikkeld. Vooral lithium-ion batterijen en waterstofsystemen brengen specifieke uitdagingen met zich mee.

Bij batterij-elektrisch materieel kan een zogenoemde thermal runaway optreden: een kettingreactie binnen de batterij waarbij brandbare en giftige gassen vrijkomen. Het blussen van dergelijke branden is complex en kost veel tijd, omdat bluswater de batterijcellen moeilijk bereikt. Zelfs na het doven van vlammen kan herontsteking optreden, waardoor langdurige koeling met grote hoeveelheden water nodig is.

Waterstofsystemen brengen andere risico’s met zich mee. Hogedrukcilinders kunnen bij brand afblazen en fakkels vormen. Extra complex wordt het wanneer waterstofaggregaten ook lithium-ion batterijen bevatten. Incidenten in onder meer Denemarken en Nederland tonen aan dat het beheersen van dergelijke situaties nog veel vraagt van hulpdiensten en bedrijven.

Het NIPV adviseert diverse maatregelen om de risico’s te beperken. Voorbeelden zijn het creëren van afstand of brandwerende scheidingen tussen voertuigen, duidelijke signalering, quarantaineplaatsen voor beschadigde voertuigen, voldoende bluswater en mobiele middelen, en goede toegang tot technische data voor hulpdiensten. Ook training en duidelijke instructies voor personeel zijn essentieel.

Zero-emissiematerieel is cruciaal voor de transitie naar een duurzamere toekomst, maar vraagt om gerichte veiligheidsmaatregelen en samenwerking tussen overheid, sector en hulpdiensten.

Bron: NIPV