Opleiding: HBO Medicatiebeheer (Online Zelfstudie)

Wil je verantwoordelijk en deskundig omgaan met medicatie in de zorg? Met de HBO-opleiding Medicatiebeheer ontwikkel je de kennis en vaardigheden die nodig zijn om medicatieveiligheid te waarborgen en de kwaliteit van zorg te verbeteren. Je start met een heldere inleiding in medicatiebeheer en verdiept je direct in de basisprincipes van farmacologie, zodat je begrijpt hoe medicijnen werken in het menselijk lichaam. Je leert hoe je medicatievoorschriften nauwkeurig registreert en op correcte wijze toedient volgens protocollen en richtlijnen. Veiligheid staat centraal: je ontdekt hoe je medicatiebewaking uitvoert, risico’s signaleert en preventieve maatregelen neemt. Je raakt vertrouwd met de actuele wet- en regelgeving rond medicatiebeheer en leert hoe je medicatievoorraden efficiënt beheert, inclusief de logistieke processen erachter. Daarnaast ontwikkel je communicatieve vaardigheden om goed af te stemmen met collega’s, artsen en cliënten over medicijngebruik en signalen. Ook technologie komt aan bod: je leert hoe digitale hulpmiddelen ondersteunen bij toediening, registratie en controle. Deze opleiding maakt je tot een onmisbare schakel in het veilig en verantwoord omgaan met medicatie. Of je nu in een zorginstelling werkt of je rol in de eerstelijnszorg wilt versterken, met deze opleiding vergroot je jouw impact op medicatieveiligheid en patiëntenzorg.

Bij Go2Lean is het mogelijk om opleidingen te combineren tot een totale loopbaanplanning. Je volgt alleen de door jou gekozen opleidingen. Dat sluit perfect aan op jouw loopbaan. Zo kun jij jezelf optimaal ontwikkelen. Je werkt met persoonlijke leerdoelen, praktijkcases en praktijk gerelateerde oefeningen. De opleiding bestaat uit meerdere studielessen die je in je eigen tempo doorloopt via de online leeromgeving. De aanbevolen duur om de opleiding te voltooien is drie maanden, maar je hebt maximaal zes maanden de tijd om alles volledig af te ronden.

Voor wie?

Iedere HBO praktijkstudie is ontwikkeld voor een brede doelgroep. Op basis van de aangegeven onderwerpen per studieles kun je beoordelen of deze studie relevant kan zijn voor jouw persoonlijke ontwikkeling. Voor vragen kun je altijd terecht bij onze advies & voorlichting.

Vooropleiding

Go2Lean heeft voor het kunnen deelnemen aan deze praktijkstudie geen speciale eisen gesteld aan jouw vooropleiding. Indien je twijfelt over het instapniveau, dan kun je contact opnemen met onze afdeling advies & voorlichting.

Voorbereiding

De opleiding bestaat uit meerdere studielessen die je in je eigen tempo doorloopt via de online leeromgeving. De aanbevolen duur om de opleiding te voltooien is drie maanden, maar je hebt maximaal zes maanden de tijd om alles volledig af te ronden.

Leerdoelen

• Je begrijpt de basisprincipes van medicatiebeheer en past deze toe in zorgsituaties.

• Je past farmacologische kennis toe bij het beoordelen en toedienen van medicatie.

• Je verwerkt medicatievoorschriften correct en houdt registratie zorgvuldig bij.

• Je dient medicatie verantwoord en veilig toe volgens geldende protocollen.

• Je bewaakt medicatiegebruik actief en signaleert mogelijke risico’s voor de cliënt.

• Je past wet- en regelgeving rondom medicatiebeheer correct toe in de praktijk.

• Je beheert medicatievoorraad en logistieke processen efficiënt en veilig.

• Je communiceert effectief met collega’s, artsen en cliënten over medicatiegebruik en -beleid.

Programma

Tijdens de HBO-opleiding van Go2Lean komen de volgende onderwerpen aan bod:

Inhoud van Les 1

• Definitie en doel van medicatiebeheer
  • Belang van medicatieveiligheid
    • Rollen en verantwoordelijkheden binnen medicatieproces
      • Overzicht van medicatieprocessen in zorginstellingen
        • Verschillen tussen medicatietoediening en medicatiebeheer
          • Juridische kaders en regelgeving
            • Vertrouwelijkheid en privacy rondom medicatiegegevens
              • Communicatie met patiënten en zorgverleners
                • Belang van protocollen en richtlijnen
                  • Samenwerking binnen het multidisciplinaire team

Inhoud van Les 2

• Werking van geneesmiddelen
  • Farmaceutische vormen en toedieningswegen
    • Farmacokinetiek: absorptie, distributie, metabolisme, excretie
      • Farmacodynamiek: effect van medicatie op het lichaam
        • Therapeutische breedte en bijwerkingen
          • Interacties tussen geneesmiddelen
            • Allergieën en overgevoeligheidsreacties
              • Specifieke aandacht voor kwetsbare groepen (oudere patiënten)
                • Begrip van medicatiedoseringen en toedieningsschema’s
                  • Begrippen rondom medicatiebewaking

Inhoud van Les 3

• Uitlezen en interpreteren van medicatievoorschriften
  • Elektronische voorschrijfsystemen
    • Correcte invoer van medicatiegegevens
      • Wijzigingen en aanpassingen in medicatielijsten
        • Registratie van medicatietoediening
          • Documentatie van medicatiefouten en incidenten
            • Controlemechanismen bij registratie
              • Privacy en vertrouwelijkheid in medicatieregistratie
                • Communicatie over medicatie aan patiënt en familie
                  • Archivering en terugvindbaarheid van medicatiegegevens

Inhoud van Les 4

• Verschillende toedieningsvormen (oraal, intraveneus, dermal, etc.)
  • Technieken voor correcte medicatietoediening
    • Voorzorgsmaatregelen bij toediening
      • Toedieningsschema’s en tijdstippen
        • Toedieningsfouten en preventie
          • Controle van identiteit van patiënt en medicatie
            • Omgaan met speciale situaties (bijv. slikproblemen)
              • Handhygiëne en infectiepreventie bij toediening
                • Begeleiding en instructie van patiënten bij medicatiegebruik
                  • Gebruik van hulpmiddelen en apparatuur

Inhoud van Les 5

• Signaleren van bijwerkingen en contra-indicaties
  • Risicofactoren voor medicatiefouten
    • Toepassen van medicatiebewakingssystemen
      • Analyseren van medicatieincidenten
        • Rol van farmacovigilantie
          • Communicatie bij afwijkingen en incidenten
            • Documenteren en rapporteren van medicatiefouten
              • Preventieve maatregelen en verbeterplannen
                • Gebruik van checklists en controlemethoden
                  • Training en bewustwording binnen het team

Inhoud van Les 6

• Relevante wetgeving (bijv. Geneesmiddelenwet)
  • Kwaliteitsnormen en richtlijnen (bijv. NEN 7510)
    • Toedieningsbevoegdheden en verantwoordelijkheden
      • Meldplicht medicatie-incidenten
        • Privacywetgeving rondom patiëntgegevens
          • Controle door inspectie en audits
            • Procedures bij calamiteiten
              • Registratie- en bewaarplicht medicatiegegevens
                • Juridische gevolgen van medicatiefouten
                  • Ethiek binnen medicatiebeheer

Inhoud van Les 7

• Inkoop en ontvangst van geneesmiddelen
  • Opslagvereisten en beveiliging
    • Voorraadbeheer en houdbaarheidscontrole
      • Retourname en vernietiging van medicatie
        • Verslaglegging van voorraadbeheer
          • Voorkomen van voorraadtekorten
            • Logistieke keten binnen zorginstellingen
              • Transport van medicatie binnen instelling
                • Automatisering in medicatievoorraadbeheer
                  • Samenwerking met apotheken en leveranciers

Inhoud van Les 8

• Effectieve communicatie met patiënten over medicatie
  • Informeren over bijwerkingen en gebruiksvoorwaarden
    • Samenwerking met apothekers en artsen
      • Overdracht bij wisseling van zorgverlener
        • Documenteren van communicatie
          • Omgaan met taal- en cultuurverschillen
            • Bespreken van medicatiewijzigingen
              • Voorlichting bij polyfarmacie
                • Communicatie bij medicatieweigering
                  • Gebruik van hulpmiddelen bij communicatie

Inhoud van Les 9

• Identificeren van risico’s binnen medicatieproces
  • Analyse van incidenten en bijna-incidenten
    • Preventieve maatregelen implementeren
      • Veiligheidscultuur bevorderen binnen team
        • Rol van audits en kwaliteitscontroles
          • Signaleren van trends en terugkerende problemen
            • Betrekken van patiënten bij risicobeheer
              • Training en bewustwording van medewerkers
                • Evalueren van preventiemaatregelen
                  • Verbeteren van protocollen en procedures

Inhoud van Les 10

• Elektronische medicatie dossiers (EMD)
  • Barcode scanning bij medicatietoediening
    • Automatische medicatieverdelers
      • Software voor voorraadbeheer
        • Telezorg en medicatiebewaking op afstand
          • Apps voor medicatieherinnering
            • Gebruik van beslissingsondersteunende systemen
              • Digitale rapportage en analyse van medicatiegegevens
                • Privacy en beveiliging van digitale systemen
                  • Toekomstige ontwikkelingen in medicatietechnologie

Certificaat

Deze praktijkopleiding geeft jou de mogelijkheid om het bijbehorende certificaat te behalen. Tijdens de praktijkopleiding schrijf je een Verbeterplan Praktijk-Case (VPC). Hieruit moet jouw beheersing van de behandelde onderwerpen goed naar voren komen. Als je dit onderdeel met een positief resultaat afsluit, ontvang je het officiële certificaat van deze praktijkopleiding. Indien je voor twee of meer praktijkopleidingen kiest binnen hetzelfde vakgebied, dan ontvang je bij een positief resultaat een diploma!