Opleiding: HBO Kwalitatief onderzoek (Online Zelfstudie)

Wil je diepgaande inzichten verkrijgen en begrijpen hoe mensen écht denken en handelen? Met de opleiding HBO Kwalitatief Onderzoek leer je de grondslagen van kwalitatief onderzoek toepassen en ontwikkel je een scherp onderzoeksontwerp met een heldere vraagstelling die direct aansluit bij de praktijk. Je leert effectieve interviewtechnieken en gesprekvoering toe te passen om waardevolle informatie boven tafel te krijgen, en je ervaart hoe observatie en veldwerk een compleet beeld van een situatie kunnen geven. Door het werken met focusgroepen en groepsinteractie ontdek je dynamieken die anders onzichtbaar blijven, terwijl document- en inhoudsanalyse je helpt om bestaande bronnen kritisch te onderzoeken. Je krijgt inzicht in de ethische aspecten van kwalitatief onderzoek en leert hoe je zorgvuldig omgaat met gevoelige gegevens. Vervolgens leer je data-analyse en codering toe te passen om patronen te herkennen en betekenisvolle conclusies te trekken. Tot slot ontwikkel je vaardigheden in rapportage en presentatie, zodat jouw onderzoeksresultaten helder en overtuigend overkomen. Door de praktijkgerichte aanpak kun je direct kwalitatief onderzoek inzetten in diverse beroepssituaties, waardoor je niet alleen kennis opdoet, maar ook toepasbare vaardigheden ontwikkelt die je carrière een stevige boost geven.

Bij Go2Lean is het mogelijk om opleidingen te combineren tot een totale loopbaanplanning. Je volgt alleen de door jou gekozen opleidingen. Dat sluit perfect aan op jouw loopbaan. Zo kun jij jezelf optimaal ontwikkelen. Je werkt met persoonlijke leerdoelen, praktijkcases en praktijk gerelateerde oefeningen. De opleiding bestaat uit meerdere studielessen die je in je eigen tempo doorloopt via de online leeromgeving. De aanbevolen duur om de opleiding te voltooien is drie maanden, maar je hebt maximaal zes maanden de tijd om alles volledig af te ronden.

Voor wie?

Iedere HBO praktijkstudie is ontwikkeld voor een brede doelgroep. Op basis van de aangegeven onderwerpen per studieles kun je beoordelen of deze studie relevant kan zijn voor jouw persoonlijke ontwikkeling. Voor vragen kun je altijd terecht bij onze advies & voorlichting.

Vooropleiding

Go2Lean heeft voor het kunnen deelnemen aan deze praktijkstudie geen speciale eisen gesteld aan jouw vooropleiding. Indien je twijfelt over het instapniveau, dan kun je contact opnemen met onze afdeling advies & voorlichting.

Voorbereiding

De opleiding bestaat uit meerdere studielessen die je in je eigen tempo doorloopt via de online leeromgeving. De aanbevolen duur om de opleiding te voltooien is drie maanden, maar je hebt maximaal zes maanden de tijd om alles volledig af te ronden.

Leerdoelen

• Je legt de grondslagen van kwalitatief onderzoek uit en past deze toe in diverse contexten.
• Je ontwikkelt een onderzoeksontwerp en formuleert heldere kwalitatieve vraagstellingen.
• Je voert effectieve interviews en beheerst gespreksvaardigheden gericht op kwalitatief onderzoek.
• Je voert observaties en veldwerkmethoden systematisch uit.
• Je organiseert en analyseert focusgroepen en stimuleert groepsinteractie.
• Je past document- en inhoudsanalyse toe als onderzoeksmethode.
• Je handelt ethisch verantwoord bij het uitvoeren van kwalitatief onderzoek.
• Je analyseert kwalitatieve data door middel van codering en rapporteert de onderzoeksresultaten helder en overtuigend.

Programma

Tijdens de HBO-opleiding van Go2Lean komen de volgende onderwerpen aan bod:

Inhoud van Les 1

• Definitie van kwalitatief onderzoek
  • Verschillen tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek
    • Epistemologische en ontologische uitgangspunten
      • Doelen en toepassingsgebieden van kwalitatief onderzoek
        • Inductie, deductie en abductie
          • Rol van de onderzoeker in kwalitatief onderzoek
            • Interpretatief versus positivistisch paradigma
              • Conceptualisering en theorievorming
                • Betekenis van context en subjectiviteit
                  • Kritiek en beperkingen van kwalitatief onderzoek

Inhoud van Les 2

• Soorten kwalitatieve onderzoeksdesigns
  • Probleemstelling formuleren
    • Onderzoeksvraag afbakenen
      • Doelstelling van het onderzoek
        • Onderzoeksstrategie kiezen
          • Conceptueel model en theoretisch kader
            • Operationaliseren van begrippen
              • Ethische overwegingen bij ontwerp
                • Planning en tijdspad opstellen
                  • Validiteit en betrouwbaarheid borgen

Inhoud van Les 3

• Soorten interviews (gestructureerd, semi-gestructureerd, open)
  • Voorbereiding van een interview
    • Vragenformulering en volgorde
      • Doorvragen en actief luisteren
        • Rol en houding van de interviewer
          • Opbouwen van vertrouwen en rapport
            • Opname en transcriptie
              • Aandacht voor non-verbale communicatie
                • Beïnvloeding en bias voorkomen
                  • Evaluatie van het interviewproces

Inhoud van Les 4

• Doel en functie van observatie
  • Participerende versus niet-participerende observatie
    • Structureren van observaties
      • Observatieschema’s opstellen
        • Gedrags- en contextanalyse
          • Noteren en registreren van observaties
            • Rol van de onderzoeker in het veld
              • Omgaan met ethische dilemma’s in veldwerk
                • Vertrouwensrelaties met participanten
                  • Reflectie op subjectiviteit in observatie

Inhoud van Les 5

• Doel en toepassing van focusgroepen
  • Samenstellen van een geschikte groep
    • Voorbereiding en themakeuze
      • Rol van de moderator
        • Groepsdynamiek en interactie begeleiden
          • Gespreksstructuur hanteren
            • Data verzamelen en opnemen
              • Analyse van groepsgesprekken
                • Rapportage van focusgroepresultaten
                  • Beperkingen en uitdagingen van focusgroepen

Inhoud van Les 6

• Bronnen selecteren en afbakenen
  • Analyse van geschreven teksten en beelden
    • Soorten documenten: formeel, informeel, digitaal
      • Coderen van teksten en data
        • Identificeren van thema’s en patronen
          • Kritische discoursanalyse
            • Semiologische en narratieve analyse
              • Contextualiseren van documenten
                • Betrouwbaarheid van bronnen beoordelen
                  • Rapporteren van documentanalyse

Inhoud van Les 7

• Informed consent verkrijgen
  • Privacy en vertrouwelijkheid
    • Transparantie in het onderzoeksproces
      • Omgaan met kwetsbare groepen
        • Beïnvloeding en machtsverhoudingen
          • Ethiekcommissies en protocollen
            • Integriteit van de onderzoeker
              • Omgaan met gevoelige informatie
                • Auteursrechten en bronvermelding
                  • Reflectie op ethische keuzes

Inhoud van Les 8

• Transcriberen van kwalitatieve data
  • Open, axiale en selectieve codering
    • Thematische analyse uitvoeren
      • Grounded theory benadering
        • Gebruik van analysetools zoals NVivo of ATLAS.ti
          • Matrixen en schema’s maken
            • Identificatie van patronen en verbanden
              • Memo’s schrijven tijdens analyse
                • Betrouwbaarheid van de analyse borgen
                  • Interpretatie en betekenisgeving

Inhoud van Les 9

• Structuur van een kwalitatief onderzoeksrapport
  • Weergave van citaten en fragmenten
    • Integratie van theorie en bevindingen
      • Schrijfstijl en taalgebruik op B2-niveau
        • Doelgroepgericht rapporteren
          • Visualiseren van resultaten
            • Reflectieverslag opnemen
              • Eerlijkheid en transparantie in rapportage
                • Kritische bespreking van resultaten
                  • Voorbereiden van mondelinge presentaties

Inhoud van Les 10

• Praktijkgericht onderzoek formuleren
  • Samenwerken met opdrachtgevers
    • Onderzoek in organisaties en instellingen
      • Vertaling van resultaten naar aanbevelingen
        • Beleidsvoorstellen op basis van onderzoek
          • Feedback ophalen en verwerken
            • Gebruik van kwalitatieve data voor innovatie
              • Toepassing in evaluatieonderzoek
                • Onderzoek als onderdeel van adviestrajecten
                  • Professionele rol van de onderzoeker

Certificaat

Deze praktijkopleiding geeft jou de mogelijkheid om het bijbehorende certificaat te behalen. Tijdens de praktijkopleiding schrijf je een Verbeterplan Praktijk-Case (VPC). Hieruit moet jouw beheersing van de behandelde onderwerpen goed naar voren komen. Als je dit onderdeel met een positief resultaat afsluit, ontvang je het officiële certificaat van deze praktijkopleiding. Indien je voor twee of meer praktijkopleidingen kiest binnen hetzelfde vakgebied, dan ontvang je bij een positief resultaat een diploma!