Een metafoor maakt het gemakkelijk!

Blijf jij in gesprekken soms in kringetjes draaien? Loop je vast als je een nieuwe koers wilt inslaan? Wil de samenwerking tussen mensen maar niet van de grond komen? Kom je er met een 'gewone' benadering niet uit?

Zet eens een metafoor in!

Met een metafoor schep je ruimte voor nieuwe gezichtspunten. Door een metafoor in te zetten, denk je even 'out of the box'. Je gaat als het ware uit je context en stapt de context van de metafoor binnen. Een wereld vol nieuwe mogelijkheden, waar je vrijuit kunt creëren. Waar je niet gehinderd wordt door niet werkende patronen. Een metafoor schept een kans om dat wat verborgen is aan de oppervlakte te brengen.

Wat is een metafoor precies?

Google het woord 'metafoor' en je krijgt verschillende betekenissen te zien. In nagenoeg alle definities komen de woorden 'beeldspraak' of 'beeldend taalgebruik' en 'vergelijking' voor. Een metafoor is zoiets als 'beeldspraak door middel van vergelijking'. De kunst is om die vergelijking zo 'ruim' te maken, dat er meerdere betekenissen uit af te leiden zijn.

Waarvoor kun je metaforen gebruiken?

Bijvoorbeeld om de koers van je organisatie, afdeling of team te bespreken, om een samenwerkingsprobleem in een team op te lossen of die samenwerking een 'boost' te geven, om verbindingen te leggen tussen mensen van verschillende afdelingen of het ontbreken van die verbindingen bespreekbaar te maken, voor je eigen persoonlijke ontwikkeling of die van je mensen. En daarnaast zijn er nog veel meer toepassingen.

De metafoor in de praktijk!

Om je op weg te helpen, je te inspireren om de kracht van de metafoor te (her)ontdekken, geef ik je een concrete toepassing. Ik vertel je in vijf stappen hoe je met een metafoor kunt werken. Om het voorbeeld voor zoveel mogelijk lezers toepasbaar te maken, kies ik de samenwerking tussen twee mensen. Daar heeft iedereen op een of andere wijze mee te maken. Het voorbeeld gaat over een situatie waarin twee mensen niet goed samenwerken met elkaar.

Stap 1 Bepaal het doel

Het doel is dat twee mensen beter met elkaar moeten gaan samenwerken. Gesprekken om dat te bevorderen hebben tot nu toe niets opgeleverd. De vraag is 'Hoe komt het dat die twee mensen niet goed met elkaar kunnen samenwerken?'

Stap 2 Zet de metafoor in

Vraag aan de twee mensen of zij zich willen vergelijken met een dier. Het mag elk dier zijn dat ze maar kunnen bedenken. Groot, klein, een boerderijdier, een dier in het wild, het maakt niet uit. Elk dier is goed.

Stap 3 Laat de metafoor individueel uitwerken

Geef de twee mensen de opdracht om zoveel mogelijk karaktereigenschappen op te schrijven van het dier waar zij zich mee vergelijken. Wat is de kracht van het dier? Wat zijn zwakte? Waar schrikt het dier van of waar is het bang voor? Wie is er bang van het dier of loopt daar voor weg? Met welk ander dier kan het dier goed opschieten en waarom? Met welke dieren kan het dier niet overweg? Laat de twee mensen het dier vanuit zoveel mogelijk invalshoeken benaderen.

Stap 4 Bespreek de metaforen

Laat de twee mensen hun metafoor vanuit de eigenheid van elk dier met elkaar bespreken. De kracht, de zwakte, de valkuilen, de angst van het dier. Zijn het huisdieren, kuddedieren, leven ze in troepen of solitair?

Dan komt de focus op de samenwerking tussen de dieren. Zijn ze van nature elkaars vijand? Laten ze elkaar koud of met rust? Hoe werken de dieren met elkaar samen? Welke problemen kunnen de dieren tegenkomen als zij elkaar ontmoeten? Het gaat er om dat de twee mensen zoveel mogelijk samenwerkingsaspecten tussen de dieren benoemen of het ontbreken daarvan.

Stap 5 Trek conclusies

Deze stap gaat terug naar de context van waaruit de twee mensen vertrokken zijn. Welke gelijkenis zien zij tussen de karakters van de dieren die zij gekozen hebben en het samenwerkingsprobleem? Welke conclusies kunnen getrokken worden? Welke vervolgstap kan er gezet worden?

In dit voorbeeld heb ik een van de vele manieren om een metafoor in te zetten, uitgewerkt. Mijn doel is om je door dit voorbeeld op eigen ideeën te brengen!

Veel inspiratie!

Veron Goemans