goed item en ben er voorstander van. edoch ik zie helaas in de praktijk dat er veel bedrijven bezig zijn te re-organiseren en kosten beheersingsprogramma's draaien om te overleven. het momentum voor omkering is daardoor naar mijn mening nog niet zo breed aan de orde. dat die tijd gaat komen staat wel vast maar zal nog even kunnen duren.
positief schrijven is op zich goed maar de realiteit is ook een fact of life.

Goed artikel!

Werknemers vormen samen de organisatie. Organisaties kunnen dus alleen haar ambities waarmaken als hun werknemers het beste uit zichzelf halen. Dat gebeurt, zoals Maurice de Valk ook schrijft, als medewerkers in hun werk kunnen doen waar ze goed in zijn, wat ze leuk vinden en waarin ze hun idealen kunnen verwezenlijken. Uit onderzoek blijkt dat bevlogen werknemers 20% productiever zijn (Willem van Rhenen, hoogleraar ‘Engagement & Productivity’ aan de Nyenrode Business Universiteit). Juist nu is het dus van belang om te investeren in medewerkers, want dat levert rendement op.

Anke van Hooft
Hooftzaak, training & team coaching

Interessant artikel. Wat ik merk is dat de term spiritualiteit, of zelfs intuïtie wat voor mij het vertrekpunt vormt vaak 'eng' en 'zweverig' klinkt voor nuchtere mensen.
Voor spiritualiteit gebruik ik daarom de Golden Circle formule van Simon Sinek. Met zijn Why, How en What visie laat hij leidinggevenden in organisaties nadenken over het waarom van hun bedrijf. De what is niet zo heel spannend, dat is zelfs vaak iets dat inruilbaar is voor andere diensten of producten. Als je de why goed weet te formuleren heb je de kern te pakken van het bestaan van je organisatie en als je die goed aan je medewerkers kunt uitleggen is de kans vele malen groter dat zij in die visie zullen gaan handelen.

Gebruik maken van je intuïtie doen veel meer mensen dan ze op het eerste gezicht denken en is vaak voor een groot deel terug te voeren op ervaring. Situaties die je onderbewustzijn al eerder tegen is gekomen en waarbij je dan intuïtief wat te doen.

Derhalve vind ik dat dit nieuwe gedachtengoed in heldere rationele taal weergeven kan helpen om het sneller bij management teams te laten landen. Een balans tussen gevoel en verstand dus.

Eerste reacties zijn: "goed item", "ik ben er een voorstander van", "goed artikel", "interessant artikel".

Vooruit, het onderwerp is terecht uiterst actueel, maar pas op. Hier ligt voorwaar een supervalkuil op de loer voor het streven naar succes als algehele vanzelfsprekendheid in onze maatschappelijke cultuur, en voor grote ego's in het bijzonder.
Een valkuil die van het Goede Leven de ultieme wereldse karikatuur en aanfluiting, zoniet een radicale mislukking maakt en de zaak totaal op z'n kop zet, namelijk:

De valkuil van het vanuit opportunistische inzichten aan de slag gaan met spiritualiteit, zingeving, zelfreflectie etc. (noem het hele werkveld gemakshalve maar even 'spiritueel management' of iets dergelijks) als middel - of nog erger: als nieuw 'managementgeloof' - om organisatiedoelen en/of -continuïteit te realiseren.

Dank voor de positive reacties, ben het eens met de valkuilen. Voordat je met business-spiritualiteit aan de gang kunt moet je door een grondig en diep (groeps) proces van zelfanalyse. Dat doen we via de zogenaamde Perikles Sessies die zijn Philips in 2007 geïntroduceerd door Adviesgroep Intermedic. www.intermedic.nl Beware of the to do's en to don't van zingeving zoals beschreven in "Hoe wordt ik een rat" van Joep Schrijvers als 'braaftaal' . Mijn onderzoek toont aan dat in de juiste handen en juiste voedingsbodem voor werken met waarden, deze benadering tot succesvolle bedrijfsvoering leidt. Conform de ideeën van Semmler, Eckard Wintzen, Anselm Grun en Covey. Paul de Blot besteedt hier ook aandacht in in zijn werkcolleges op Nyenrode. Dirk van Dierendonk (RSM) doet inmiddels baanbrekend onderzoek naar de meerwaarde van spiritualiteit in bedrijfsvoering.

Beste Maurice,

Misschien zoek ik spijkers op laag water en doe ik je tekort. Maar door bijvoorbeeld een zin als "Mijn onderzoek toont aan dat [in de juiste handen en juiste voedingsbodem voor werken met waarden], deze benadering tot succesvolle bedrijfsvoering leidt" kom ik toch niet goed los van mijn neiging om tegengas te geven tegen wat jij zegt.

Zo'n suggestie van spiritualiteit als benadering/middel voor een succesvolle bedrijfsvoering klinkt mij eerlijk gezegd eerder conventioneel 'on-spiritueel' in de oren dan spiritueel.

Misschien ligt de zaak in essentie wel andersom:

Bij een toenemend aantal mensen in de samenleving, die van binnenuit gemotiveerd zijn om te werken aan de eigen spirituele ontwikkeling, wordt het (met het oog op een succesvolle bedrijfsvoering) steeds meer een vanzelfsprekende voorwaarde voor organisaties om voor zelfbewuste spirituele mensen een context te bieden, waarin zij goed kunnen functioneren.
Of anders gezegd: in zo'n samenleving gaan organisaties op den duur 'vanzelf' aan human being management of spiritueel managment doen, omdat de mensen in organisaties steeds vaker 'gewoon' spiritueel zijn.

Of nog anders gezegd: als steeds meer mensen in een organisatie zichzelf en i.h.a. de mens als 'homo spiritualis' zien, dan komt er een moment dat de eigen (bedrijfs)spiritualiteit als uniek en wezenlijk deel in de cultuur van zo'n organisatie vanzelfsprekend is.

Het ligt dan voor de hand dat zelfs ook afstandelijke niet-spirituele waarnemers of deskundigen die zichzelf en de mens in het algemeen nadrukkelijk niet zien als 'homo spiritualis' (niemand hoeft zich hier overigens aangesproken te voelen) gemakkelijk concluderen dat de resultaten van zo'n organisatie niet kunnen worden losgezien van de spirituele aspecten in de bedrijfsvoering.
De gedachte dringt zich dan toch weer gemakkelijk op dat human being management of spiritueel management een managementhulpmiddel is dat je (al of niet) in een organisatie kunt toepassen om 'gewone' managmentdoelen te bereiken.

Ja Lex, zo kun je het inderdaad het beste zien. Inside-out. Dank voor je reactie!

Beste Maurice,

Mooi artikel dat ik net heb gedeeld op een Linkedin groep over 'nieuwe leiders binnen publieke veiligheid'.

Gisteren op een congres geweest van deze groep, waarbij Defensie, Brandweer, Politie en GHOR van Nederland bijeen waren om te praten over 'nieuwe leiders'. Wat naar voren kwam is dat leiders meer vanuit hun hart moet leiden dan met hun hoofd (en handen). Ik praat hier niet over verhoudingen in percentages hoofd/hart, waarbij het hart meer dan 50% moet bepalen, maar over het feit dat er meer dan nu aandacht aan de intuïtie 'moet' worden geschonken. Ook in de geüniformeerde wereld krijgt dit (terecht) steeds meer aandacht.

Wat ik daarbij lastig vind om te beschrijven is de juiste balans tussen Hoofd, Hart en Handen. Iemand een goed suggestie?!

Verder vind ik de reactie van Lex ook leuk om te lezen en interpreteer ik deze meer als een kip-ei verhaal. Het doet er eigenlijk niet toe wat er eerst was, de individuele spiritualiteit of de business spiritualiteit. Het feit dat de Kip en het Ei elkaar in stand houden is veel belangrijker!!

Jan Tanis
Collega-coach Defensie en Trainer leiderschapsmodules binnen de Luchtmacht

Sterk artikel Maurice! Afgelopen vrijdag mocht ik Paul de Blot ontmoeten, een prachtig mens.

Ik zie het als een kwestie van hoogstens een jaar of twee is voordat business spirituaiteit werkelijk doordringt binnen Nederland. Die conclusie trek ik na het bestuderen van cultuurveranderingen op dit gebied binnen internationale trendsetters.

Ik werk wereldwijd met organisaties als het gaat om bezinning, spiritualiteit, meditatie, mindfulness etc. Je merkt dat het bijvoorbeeld binnen toonaangevende organisaties als Google en Samsung al heel normaal is om een open bezinningscultuur te hebben. Alleen Google al heeft 11 meditatie & mindfulness programma's voor haar personeel.

Afgelopen december waren we bij het Search inside Yourself Leadership Institute in San Francisco, dat ontstond uit een samenwerking tussen Google en Stanford University. Prachtige leiderschaps programma's gebaseerd op mindfulness en emotional intelligence. (We zijn overigens in gesprek om ze dit jaar nog naar Nederland te halen. Dat lijkt te lukken.)

Het is prachtig om te zien dat er een soort Less profit, more happiness driven organisatiemodel ontstaat, niet alleen in het Westen, ik zie het ook in landen als Vietnam gebeuren. Interessante ontwikkelingen. More happiness leidt uiteindelijk t
ot meer winst, en niet alleen financiële winst!

Met warme groet,

Robert Bridgeman

Beste Maurice, dank voor het weer aanzwengelen van deze discussie. En dank aan alle andere voor interessante bijdragen.
Wat mij betreft gaat het vaak mis, omdat mensen spiritualiteit, bezieling, zingeving, etc. vage termen vinden en lastig om mee om te gaan. Terwijl spiritualiteit gezien kan worden als een van de meest alledaagse bezigheden. Want elke dag vragen we ons vooral onbewust af wat de zin is van wat wij doen. Het gaat dan over wie we zijn, waarom we iets doen (of niet doen), wat we doen en hoe wat dat doen. En vooral ook met welke intentie we wat doen. Het speelt zich af op verschillende "niveaus": organisatie, team en individueel.
Het belang wordt stevig onderschat door de vooral technische manier van kijken naar organisaties en naar mensen als human resource.
Als we meer beseffen dat een organisatie vooral een verzameling van mensen bijelkaar is, met meer mogelijkheden dan als human resource, dan ontstaat vanzelf de focus op human being management. Maar dat is helaas nog niet vanzelfsprekend.
Vandaag de dag is het ook niet makkelijk. Er is veel angst in organisaties en bij mensen. Dat betekent enerzijds dat het belang van, en de behoefte aan, zin groot is. Natuurlijk wel in een goede balans met zakelijkheid. Maar ten gevolge van crisis, kostenreductie, etc. is de bereidheid om hier aandacht te besteden erg laag. Behalve bij bedrijven waar de creativiteit van mensen wel gewaardeerd wordt, zoals de genoemde bedrijven.
We hebben dus met z'n allen nog een mooie opgave ...