Mensen hebben meningen. Die meningen worden soms genuanceerd, en soms erg heftig geuit. In de samenleving, maar ook in de politiek of op het werk. Wie impact wil hebben, moet zichzelf niet alleen ‘aantrekkelijk’ presenteren, maar ook goed zijn in redeneren. Mensen zijn vaak gevoeliger voor een goed verhaal dan voor statistieken, die feiten beter weergeven. Eén verdrietig verhaal dat eigenlijk een incident is, komt soms beter over dan een betrouwbaardere statistiek die een totaal ander beeld laat zien dat dit verhaal.
Mensen zijn geen robots. Hun redeneringen worden ingegeven door hun emoties, hun behoefte aan veiligheid en hun angsten en verlangens. Die komen niet uit onze redeneringen voort. Ze bepálen die.
Rondom redeneringen is van alles aan de hand tegenwoordig. In discussies kan dat uit de hand lopen. Wie spreekt nou de waarheid? Wie heeft ‘meer’ gelijk? En hoe bepalen we dat?
Maar niemand is objectief, omdat iedereen dingen waarneemt vanuit een ‘bril’, zelfs de belangrijkste denkers. Deze bril is gevormd door opvoeding, door je genetische pakket, je believes, leeftijd, ervaringen, gevoelens en gedachten, de ‘vorm van de dag’, etcetera. Veel mensen weten dit wel, maar maken zich steeds weer schuldig aan ‘waarheidsdiscussies’. Uiteraard hebben zij dan de waarheid in pacht.
Het feit dat we allemaal subjectief waarnemen, altijd vanuit een bepaalde positie een analyse maken, zou ons in de discussie opener moeten maken voor andermans meningen. Niemand heeft de waarheid in pacht; we zijn allemaal beperkt in wat we zien. Dat wil niet zeggen dat we niet samen op zoek mogen naar zoveel mogelijk ‘waarheid’. We onderscheiden feitelijke argumentatie van waarderende argumentatie. Het eerste is toetsbaar. ‘Is het een feit?’ Het tweede vertelt meer over ‘hoe het zou moeten zijn’.
Maar dit alles willen we niet meer weten, want het hindert ons in te laten zien hoe goed we alles begrijpen en hoe slecht onze 'vijanden' het begrijpen. Wij weten immers alles beter, en dus mogen wij wel een grote mond opzetten en 'zij' niet. Hoewel uit 1000'en onderzoeken gebleken is dat we altijd genuanceerder over 'ons' dan over de ander zijn, blijven we lekker rondwentelen in dit soort onzin. Dàt is de basis voor de polarisatie in discussies. Het idee dat we het beter weten dan de ander en dat die ander ongelijk heeft.
En hoe we dat dan weten? Omdat de media het ons vertellen. Reguliere en alternatieve. Want ook in de niet-reguliere wereld is sprake van beïnvloeding van media, die er waarschijnlijk niet het fijne van weten.
Bij iedere argumentatie of elk meningsverschil kun je los van de emotie onderzoeken of je de argumentatie van je partner aanvaardbaar vindt:
- Is de argumentatie juist?
- Spreken de argumenten elkaar tegen?
- Kloppen de feitelijke uitspraken?
- Doorzie je wat de waarderende uitspraken zijn?
- Is de bron deskundig?
- Doorzie je wat drogredenen zijn?
- Zijn de argumenten onderling consistent?
Lukt je dat? Dit bij anderen en bij jezelf goed te beoordelen? Mocht het niet zo zijn dan kan je de volgende termen even opzoeken op internet. Trouwens, ook goed als het wel zo is.
Wat is een
-feit
-bewering
-uitgangspunt
-mening
-fake news
-framing
-‘believe’ (geloof)
-aanname
-hypothese
-conclusie
-waarheid
-mogelijkheid
-aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid
-subjectiviteit
-objectiviteit
-generalisatie
-gegevens, data
-incident
-redenering (als een redenering logisch is dan betekent dat nog niet dat de conclusie waar is)
-redeneerstap
-definitie?
Succes!
/jonge-bazen/diversiteithoe-we-de-waarheid-naar-onze-hand-proberen-te-zetten
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>