Dat is zo ontzettend waar..

Mensen gewoon hun werk laten doen is inderdaad het toverwoord.

Gewoon je werk kunnen doen betekent dat je allerlei bijkomende zaken die je van de werkvloer afhouden domweg achterwege laat, of op zijn best in perfect presterende ondersteunende processen onderbrengt.

Ondersteunde processen "zitten" vaak ergens achter glas of een deur die hen scheidt van de werkvloer. en de grootste fout die daarmee gemaakt wordt is dat die functies hoger in de hiërarchie worden geplaatst en gevoeld dan de mensen die gewoon hun werk goed willen doen. Ondersteunende processen worden al gauw "managementtaken" en voor je het weet een waterhoofd met de ingebakken foute gedachtengangen die Bregman zo treffend beschrijft. "Ik heet manager en daar zal ik mijzelf op gedegen wijze van overtuigen"

Ik heb de werkvloer bij vele organisaties geholpen om veel beter én veel blijer te worden, met de nodige schokkende gevolgen voor het management. Mijn eerste vraag aan managers is steevast "Wat heb jij vandaag bijgedragen aan het resultaat op de werkvloer ?" Het antwoord -als dat er al komt- is vaak onthutsend onbetekenend...

Een "werkvloer" wil van nature waardevol zijn, en de meeste waarde wordt gegenereerd door een vlekkeloos verlopend primair proces: handen aan het bed, voor de klas staan, het maken van een pak melk, whatever. Een vlekkeloos, "als vanzelf" verlopend primair proces is de grootste bron van positieve energie in een organisatie. Wat lekker gewerkt vandaag, ontzettend veel gedaan en alles ging op rolletjes !

Ik leer daarom de werkvloer resultaat (weer) voorop te stellen en train managers om 100% dienstbaar te zijn aan dat resultaat. Managers die dat goed oppikken worden zelf ook gelukkiger: "dienstbaar zijn" levert beduidend meer positieve energie op dan "iemand de baas zien te blijven"

Dat is een enorme ommezwaai, want de werkvloer wordt mondig en gaat harde eisen stellen aan de kwaliteit van de ondersteunende processen en dat is precies zoals het hoort te zijn :-)

Wat Jos de Blok doet, en Rutger Bregman analyseert is "het doorbreken van de kunstmatige hiërarchie die "management" voor zichzelf heeft bedacht"

Inmiddels zijn er duizenden ZZP-ers die zonder dure managementlagen en duur onroerend goed er prima in slagen om in alle kleinschaligheid een prima resultaat te realiseren.

De publieke verontwaardiging mbt tot verspillend (en her en daar schaamteloos graaiend) management neemt hand over hand toe.

Nu de gemeente nog, de provincie en de politiek :-)
Er moet nog wel wat gebeuren, maar dit proces is al en hele tijd bezig en is onomkeerbaar.

groeten uit Woudsend !
Chris Corbier

Een paar jaar geleden heb ik een eigen ervaring al eens op deze site gedeeld: https://www.managementsite.nl/anders-managen. "Geen manager maar een mens".
Ik denk dat de angst voor het onzekere, voor het verlies van macht, maar daarmee ook van status, eerst overwonnen moet worden. Dat zal maar zelden vanuit het zittend management zelf komen.
Daarvoor hebben we raden van commissarissen nodig die durven een ander type manager aan te stellen. Maar in die raden zitten ook alleen maar (oud)managers van die oude signatuur.
Het is dus niet zo vreemd dat iets dat hard aan verandering toe is, een verandering die volkomen logisch is, toch maar niet van de grond komt.

Het is opvallend dat De Blok zoveel succes heeft mijn zijn zelfsturende concept en eigenlijk weinig tot geen navolging krijgt bij andere - soortgelijke - organisaties in Nederland. Voor mij blijft daarom de vraag waar nu precies het geheim van Buurtzorg in schuilt. Is het een toevalstreffer - juiste mensen op de juiste plek op het goede moment - of is er sprake van 'het geheim van de smit' waarover niet wordt gesproken. Erg intrigerend. Een organisatie die dichtbij is gekomen, is Arbo Ned van Paul Verburgt (Minimal Management). Ik begreep wel dat na zijn vertrek, veel medewerkers weer terugverlangden naar de oude hiërarchische structuur.

Ik heb wellicht een suggestie bij welke opleiding we al deze facetten van Buurtzorg kunnen leren. Dat dien ik dan wel even te voorzien van een korte inleiding.

Een aantal jaren geleden heb ik een inspiratiewandeling gegeven aan Jos de Blok (geen familie). We hebben ongeveer 4 uur door Koninklijke Burgers' Zoo gelopen en gepraat over de onderliggende principes van natuurlijk aanpassen en natuurlijk samenwerken. Als zoöloog en bedrijfskundige kijk ik met name naar wat we als organisaties kunnen leren van de natuur. Ik kende Buurtzorg eigenlijk nauwelijks, ik had Jos alleen een keer op de radio horen praten en hem gebeld. Wat mij (en Jos trouwens ook) opviel was dat veel van de principes die Buurtzorg kenmerkt, ook voorkomen in de natuur. Een van deze principes staat al in bovenstaande artikel, namelijk simpel is succesvoller dan complex.

Zou Buurtzorg dan (wellicht onbewust) aansluiten bij "Natuurlijk organiseren"? Als dat zo is, dan zou de nieuwe master studie "Bio inspired Innovation" in Utrecht wellicht de nieuwe MBA-opleiding van de toekomst kunnen zijn. Ik heb deze niet inhoudelijk gevolgd, maar het beloofd veel goeds. Saskia van den Muijsenberg van Biomimicry Nederland gaat nog een stap verder en is van mening dat we het leren van de natuur al in het basisonderwijs moet opnemen. Wellicht dat dan mensen in het algemeen een mindset ontwikkelen die het mogelijk maken de principes van Buurtzorg overal tot zijn recht te laten komen. Laten we het hopen.

Inmiddels ben ik er al lang mee gestopt; met het aandacht vragen voor mijn 'SUNOS-denk en organisatiemodel. Maar gaat het dan toch weer 'kriebelen' als ik het verhaal van Jos de Blok lees en in de reacties het begrip 'natuur' tegenkom. De 'N' in SUNOS staat immers ook voor 'natuur', d.w.z. 'ik vertel niets nieuws'! Dat was tegelijk ook mijn handicap. Dat het niet 'nieuw' was en bovendien zo eenvoudig dat zelfs een kind het kon begrijpen. Maar managers houden van ingewikkeld, dat geeft n.l 'status' en andere calculeerbare voordelen. We hebben te maken met een maatschappelijke 'verstopping' en een groot deel van deze verstopping wordt veroorzaakt door de 'waanwijsheden' die onherroepelijk deel uitmaken van de vele opleidingen waarmee men denkt het 'managen' onder de knie te krijgen. Vergelijk het met pianospelen, ook iets dat we allemaal kunnen leren. Maar de vraag of we ook 'muzikaal' zijn, is iets anders!

"Opvoeden is flauwekul. Laat kinderen gewoon zichzelf sturen".

Kinderen moet je niet betuttelen. Ik kan verder gaan, maar tot zover de vergelijking.

Willem en alle reageerders hebben helemaal gelijk. Het moet en het kan anders. En Jos de Blok bewijst dat kennelijk. Maar gaat iedereen nu weer achter een andere goeroe aanhollen? Hebben jullie al een artikel gelezen over de zelfsturende mens? Nee, we leggen het weer in de groep, waarin iedereen - met masker op en harnas aan - zich kan nestelen, of met allerlei schijnbewegingen het partijtje in zijn / haar voordeel kan beslechten.

Er is gebrek aan perspectiefvol leiderschap en goed management o.b.v. persoonlijk leiderschap. Er is bij management en medewerkers gebrek aan zelfreflectie, zelfinzicht en het nemen van de eigen verantwoordelijkheid en van de regie in leven, wonen werken. Er wordt te weinig geluisterd naar zichzelf, de ander en het andere. We moeten weer terug naar wie wij in wezen, van nature, zijn. Dat lukt alleen als we herkennen en erkennen dat de mens een eenheid is in verscheidenheid is: Een mens met een ware persoonlijkheid en met een schijnpersoonlijkheid. Dan weet je wie naar wie luistert en wie te vertrouwen is. Dat MultiMensModel en hoe je kunt komen tot perspectiefvol leiderschap en management o.b.v. vertrouwen, verbondenheid en vitaliteit wil ik wel uitleggen en laten ervaren. Want er zijn bewezen resultaten. En daar gaat het om. Daar hoef je geen Rotterdammer voor te zijn.

Een beetje aan de late kant, maar toch even een reactie op Christiaan van der Heijden die had begrepen dat de medewerkers van ArboNed na mijn vertrek als minimalistisch algemeen directeur 'terug verlangden naar de oude hiërarchische structuur'. Nou, dat is echt niet zo en ik spreek uit eigen waarneming. Nadat ik in 2009 was vertrokken, herintroduceerde de nieuwe directie tegen de zin van het personeel een klassieke hiërarchie. Een paar jaar en een (technisch) faillissement later ben ik als interimmer nog een jaar terug geweest en heb onder luid applaus van de medewerkers de hiërarchie de nek omgedraaid. Hoe het nu is, onttrekt zich aan mijn waarneming.

Ik zeg dit allemaal niet om de vlag voor mezelf uit te hangen, maar om het her en der bij bazen en consultants levende misverstand/vooroordeel te bestrijden dat medewerkers 'duidelijkheid' willen en dus voorstander zijn van hiërarchie en - nogmaals dus - niks zien in zelfsturing of minimal management, want chaos. Onzin!