De ABN AMRO cultuur veranderen?

Columns

Er is de nodige commotie over vaste inkomensverhoging van een ton voor bijna alle leden van de Raad van Bestuur van ABNAMRO. Dat hogere vaste salaris is een compensatie voor de bonus die de top tot 2011 kreeg. In ruil voor het afzien van die bonus konden de toplieden voortaan rekenen op een jaarlijkse verhoging van het vaste salaris. In 2012 en 2013 zagen ze daar vanaf, maar voor 2014 hebben ze het wel gekregen, vandaar…

Als je een beetje op de hoogte bent van de internationale standaarden voor bankbestuurders dan valt voor de redenering dat dit slechts een bescheiden compensatie is voor het wegvallen van grote bonussen wel enig begrip op te brengen. Niet echter terwijl het personeel al een paar jaar op de nullijn zit en de bank nog steeds in staatshanden is, omdat ze hun zaken niet voor ...

Willem Mastenbroek
Pro-lid
Wie gelooft er nog in de cultuur-programma’s van onze banken? Een stroom aan braaftaal en holle retoriek. Vervolgens een boel vrijblijvend geklets waar de medewerkers aan mee moeten doen. Ondertussen ‘Business as usual'.

Een goed cultuurprogramma is simpel en ‘right on target’.

1. Sancties aankondigen voor de bedenkers, initiatiefnemers en uitvoerders van dubieuze producten en diensten.

2. Iedereen, die voor de bank werkt, persoonlijk verantwoordelijk stellen voor transparant en klantgericht handelen, integriteit en ‘zorgplicht’.

3. Beleid omlaag, acties omhoog! Alle onderdelen van de bank opdragen om producten en diensten transparanter te maken, hun klantgerichtheid te versterken en de ‘zorgplicht’ waar te maken. De units die zich daarin onderscheiden belonen. De units die daar niet aan meedoen op hun verantwoordelijkheid aanspreken.

4. De voortgang op deze drie punten strak organiseren, monitoren en ondersteunen. Niet door een stuurgroep met projectorganisatie maar door de directie van de bank. Houd de cultuurverandering in de lijn! Directieleden die hier geen actieve rol in kunnen of willen spelen worden door de aandeelhouder ontslagen. Commissarissen die dwars liggen of vertragen worden door de aandeelhouder vervangen.

Dit is andere koek dan braaftaal en holle retoriek!

Dit schiet al op! Als we dan ook nog een paar van de <a href="https://www.managementsite.nl/weer-terug-af-banken" target="_blank" rel="nofollow">aanbevelingen van Joris Luyendijk</a> volgen, dan zal je eens zien hoe snel de cultuurverandering zich voltrekt.
Grimbert Rost van Tonningen
Auteur
Een mooi betoog Willem, het klinkt zo eenvoudig maar waarom komen ondanks zo'n recept dat jij aangeeft er zoveel waardeloze managers bovendrijven, met overbodige bestuurslagen, veel protocollen waar gezond verstand zou moeten regeren, veel te veel regels en andere bureaucratische ongein, compliance waar alleen kleine vissen mee gevangen worden, eindeloze polder vergaderingen.......... Waarom zitten er geen bankiers die de zaak massaal getild hebben in de bak?

Wat is dat toch dat wij het tij niet keren kunnen? Ondanks crises, ondanks een diepe recessie die we net achter de rug hebben
Willem Mastenbroek
Pro-lid
Beste Grimbert

Het gedrag van de bestuurders van ABNAMRO vind ik een typisch voorbeeld van groepsdenken. Men raakt gevangen in de eigen wereld en bevestigt elkaar voortdurend daarin. Immers men is druk bezig is met het ‘echte werk’. Actief in het netwerk van ‘stakeholders’. Contacten met investeerders, allianties, belangrijke klanten, innovaties, benoemingen, … het gaat maar door. ‘<em>Oh ja dan is er ook nog het gezeur van moraalridders, politici die er niet veel van begrijpen en de wispelturige publieke opinie. Nou ja, hoe sneller we van de overheid verlost zijn hoe beter.’</em>
Aldus raakt men gevangen in <a href="https://www.managementsite.nl/civilisatie-kapitalisme-leren-crisis" target="_blank" rel="nofollow">de dynamiek van groepsdenken en wangedrag</a>.

Dat we dit gedrag kunnen verklaren is nog geen excuus. Temeer daar deze dynamiek alom bekend is en tal van voorbeelden ons de afgelopen jaren zijn voorgeschoteld. Je bent wel super onnozel bezig als je je hierdoor met elkaar laat verassen. Misschien menselijk maar ook een bewijs van een totaal gebrek aan bestuurlijke wijsheid.
En waarom lees ik nooit iets over hun initiatieven om de bij de consumenten aangerichte schade met woekerpolissen en andere bedenkelijke producten zsm te repareren. Moeten we dit gedrag dan toch zien als moedwillige onverschilligheid en opgewekte zakkenvullerij?

Groet/Willem
Grimbert Rost van Tonningen
Auteur
Ha Willem
Het los gezongen management bij de bankiers staat niet op zich. Scholen, corporaties, ziekenhuizen, verzekeringsmaatschappijen ze zitten vol met bestuurders, in hun ivoren toren, die het contact met bijna alle stakeholders hebben verloren, behalve de geldverstrekkers dan.

Laat ik de middelbare school tot voorbeeld stellen. In de tijd dat die nog door een rector en een conrector die daarnaast ook les gaven werden geleid. Laten we zsm massaal terugkeren naar meewerkende voormannen als leiders ook bij banken. Dat betekent bijvoorbeeld weer veel sterkere regionale kantoren bij banken waar men in ieder geval probeert de (MKB) klant zoveel mogelijk te kennen en waar zorgplicht als kwaliteitsbegrip alle andere doelstellingen overheerst
Nico Viergever
Pro-lid
Prima verhaal van Grimbert Rost van Tonningen. Het wijzen naar cultuur en het daarbij persoonlijk maken, is niet alleen belangrijk maar gebeurt ook te weinig.

Peter Drucker definieerde het verschil tussen leiders en managers als: een leider doet de goede dingen (zoals: moreel of visionair), terwijl een manager de dingen goed doet (volgens de regels en procedures).
Het is opvallend dat er eigenlijk door de banken, en zeker door Zalm (zelfs ook over zijn DSB inzet), alleen over regels en procedures wordt gesproken. Zelfs de geëiste salarisverhogingen worden zo gebracht: dit zijn nu eenmaal de internationale regels voor beloningen.

De politiek is in het geval van ABN AMRO redder en eigenaar, maar tegelijkertijd volledig passief. Het is toch erg vreemd dat beleid niet van een eigenaar maar van ingehuurde bestuurders komt (dit verklaart direct het falen van organisaties waar de eigenaar geen beleid voert, zoals veel beursgenoteerde bedrijven)? Deze praktijk draagt actief bij aan het falen door het "not my own money complex".

En ook de politiek wijst doorlopend naar regels en procedures. Op een gebrek aan visie is men zelfs trots. Ook hier is sprake van managers, niet van leiders.

Zolang er bij de banken alleen spreadsheetmanagers uit het Old Boys Network aan het bewind zijn, zal er weinig gebeuren. Zolang dat wordt toegelaten en zelfs wordt gesteund door de politiek, wordt het ook wel erg gemakkelijk gemaakt voor het Old Boys Network.
Freek Duveen
Het lukt niet omdat het besef ontbreekt. Iedereen met een gezonde, zakelijke intuïtie en een telraam kon de achtereenvolgens omvallende pionnen voorspellen na de ridicule en dus mislukte overname van ABN AMRO door het "bankentrio".

Als er enige introspectie zou zijn, zouden de stakeholders (anderen dan de klanten!) in de spiegel kijken en zeggen: WIJ hebben er een puinhoop van gemaakt, WIJ hebben met een onzinnige fusie ongegeneerd aandeelhouders en bestuurders verrijkt terwijl het geld van onze klanten aan een zijden draadje hing, WIJ hebben nonsens producten verkocht die onze klanten geld kostten, WIJ hebben geld van de belastingbetaler gestolen omdat WIJ het ordentelijk voortbestaan van de Nederlandse economie in gevaar hebben gebracht, WIJ werken voor een club die schampt langs de kenmerken van een criminele organisatie.

Ik vind het zo'n mooi understatement: het publiek heeft geen vertrouwen meer in financiële instellingen. De meeste mensen zijn gewoon woedend en voelen zich daarin ontkend en geridiculiseerd. Zolang die mensen als "die publieke opinie" worden gezien, komt het voorlopig echt meer goed, hoe goed je organisatiemodel ook is.
Ronald Molag
Lid sinds 2019
Dit blog wordt echt gelezen, kijk maar (van m'n twitterstroom):

Peter Wakkie, commissaris beloningsbeleid ABN Amro stapt op #BNR http://www.abnamro.com/nl/about-abn-amro/corporate-governance/supervisory-board/peter-wakkie.html …
Grimbert Rost van Tonningen
Auteur
De enige manier waarop wij met de ABNAMRO uit de impasse komen met een bestuur dat de tijdgeest niet begrijpt is dat er een nieuwe Raad van Commissarissen komt, waarvan minstens de helft wel veel bestuurlijke ervaring moet hebben maar die geen enkele binding mag hebben met de financiële sector en de politiek voor 2010. Die RvC belast zich dan met organisatieverandering door eerst wijzigingen aan te brengen in de Raad van Bestuur, die wijzigt dan weer de laag eronder enz.

Een en ander betekent dat de bank nog circa twee jaar niet rijp is voor beursgang, de burger moet dat verlies dan maar nemen want een goed alternatief is er niet. Intussen kunnen ook de compliance problemen in bv Dubai worden opgelost.
Ir. Jan G.M. van der Zanden
Lid sinds 2019
Het volk heeft helaas geen laagdrempelig alternatief. De banken kunnen daardoor hun gang blijven gaan. Dat is de pest.

Ik zie één goede oplossing: laat een soort (Rijks) Postspaarbank terugkeren die tegen lage kosten het massale betalingsverkeer, sparen en hypotheken regelt. Verder niks.

En laat die banken dan maar lekker in hun sop gaar koken. Ze kunnen dan ook gerust failliet gaan, no problem. Ik denk dat ze heel weinig klanten over houden......
Willem Mastenbroek
Pro-lid
Alle reacties op de column van Grimbert gaan dezelfde kant op: Bankiers-eed en cultuurverandering werken niet. Zodra men de kans krijgt is het weer ‘business as usual’.

Ik denk "Daar kunnen we nog lang over jammeren. En maar blijven hopen dat men tot inkeer komt. Maar het is niet anders, ‘fact of life’. We moeten het over een heel andere boeg gooien."

De geluiden om de bank als Nutsbank in staatshanden te houden worden sterker. Met reden, denk ik, staatsbanken hebben in NL <a href="http://www.ftm.nl/column/nut-staatsbanken/" target="_blank" rel="nofollow">van oudsher een belangrijke rol</a> gespeeld in het economisch leven.
Laten we voortbouwen op deze traditie!

Zie ook <a href="http://www.ftm.nl/column/stop-beursgang-abnamro/" target="_blank" rel="nofollow">Stop de beursgang van ABN Amro</a> met het afgewogen betoog van Eric Smit in <a href="http://www.ftm.nl/" target="_blank" rel="nofollow">Follow the Money</a>. Hier volgt een deel uit zijn tekst.

<em> “ABN Amro kan alsnog een onderneming worden met een aanvaardbare omvang waarbij klanten – klein en groot – niet langer uitsluitend winstobjecten zijn. Een onderneming die de lange termijn op het oog heeft, die zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid inziet en volledig omarmt. Een innoverende instelling met een positieve impact op de samenleving en waarvan het rendement niet uitsluitend in euro’s wordt uitgedrukt.
Daarvoor zal de bank kleiner moeten worden. De private bank van ABN Amro – die de facto een monopolie positie inneemt – kan zonder veel problemen worden afgesplitst en zelfstandig voorbestaan. De weinige grootzakelijke activiteiten kunnen in een zelfstandig bedrijf worden ondergebracht. Deze bank kan zich eventueel tot een zakenbank gaan ontwikkelen en naar eigen goeddunken en met bijbehorende salarissen de internationale concurrentie aangaan. Het voornaamste deel dat resteert zal zich moeten omvormen tot een algemene nutsbank die de consument en de haperende motor van onze economie – het midden- en kleinbedrijf – volledig ten dienste staat. Een type bank waar in het verleden successen mee werden geboekt en waarop we weer kunnen vertrouwen. Een bank die wortelt in deugdelijke normen en waarden en waarvan de werknemers zich niet langer meer vervreemd voelen en ook door de samenleving niet meer als paria’s worden beschouwd." </em>

Waarom niet! De voordelen zijn groot. Het zakenbank-deel kan verkocht worden. Kassa, ping! En een staatsbank kan een prima dividend opleveren. De investering van de Nederlandse belastingbetalers zal dubbel en dwars terugverdiend worden.
Tony de Bree
Lid sinds 2019
Op zich een goed blog, Grimbert. Alleen helpt het vervangen van een gedeelte van de RvC natuurlijk totaal niet. Dat is een remake van de maatregelen die Bos op basis van 'de prooi' heeft genomen: de RvB vervangen en andere RvC-leden. Want wat vind je van het functioneren van de leden van de RvB sinds 2009? Het wordt tijd dat er compleet andere mensen in de RvC komen en dat de politiek stopt met het particuliere bedrijfsleven zien als mooie volgende plekken zonder aantoonbare kwalificaties.

Wat er nu gebeurt is daarom wat mij betreft prima. De burgers en de klanten worden wakker en die kunnen twee dingen doen: met hun voeten stemmen door hun klandizie over te brengen naar kleine banken voor zover dat kan en druk uitoefenen op de politici van de partijen waarop men gestemd heeft. En een derde belangrijke factor zou kunnen zijn: betere onderzoeksjournalistiek op het moment zelf ipv boeken schrijven achteraf. Die alertheid zie ik gelukkig ook toenemen.

Vg
Tony
Grimbert Rost van Tonningen
Auteur
Beste Tony
Zoals je kunt lezen in mijn toelichting wil ik minstens 50 % van de RvC uit een andere cultuur laten rekruteren, natuurlijk hoort daar ook een gewenste mission statement/ formule en een gewenste cultuurschets bij. Dat college moeten dan de nieuwe RvB transformeren en die weer hun ondergeschikten etc, telkens met de opdracht mensen ook van buiten het bankenstelsel te halen. Dat dat geen garantie voor succes is zien we aan mevrouw Princen, naar mijn mening niet bepaald een aanwinst voor de bank, dus voorzichtigheid is geboden. Inmiddels begrijp ik dat RvC lid Robeek ook een bankverleden heeft nl bij Fortis dat maakt mijn betoog alleen maar dwingender. Hoe jij een bank/ organisatie wilt veranderen zonder eerst boven te beginnen ontgaat mij. Wellicht een nieuwe organisatietheorie??

Beste Willem
Ik ben niet enthousiast voor transformatie naar een volksbank. Brede lagen van ABNAMRO zijn daar ongeschikt voor bovendien moeten dan weer grote delen van de ABNAMRO van de bank worden afgesplitst. Pure kapitaalvernietiging. Nee liever dan ABNAMRO aan de hoogst biedende verkopen.
Richt een nieuwe Postbank op met een paar grote financiers, zonder oude ICT legacy en met een paar eenvoudige producten als betalen, hypotheken, eenvoudig consumenten en MKB krediet alsmede sparen. Geen beleggingsadvies en effectentransacties. Dan hebben we eindelijk low cost in de markt zonder allerlei banken ongein, zie de oude Postbank die om hals is gebracht door ING.
Gyuri George Vergouw
Pro-lid
Onder huidige bestuur en RvT is nu al jaren sprake van waarde-vernietiging (shareholder value), ter hoogte van in mijn berekeningen (7% rentevoet op leningen) 1 miljard per jaar. De pijn ligt natuurlijk ook in het feit dat banken allerlei mogelijkheden hebben om van klanten betalingen op te eisen, maar zelf structureel de dans weten ontspringen; bonussen uitkeren en salarisverhogingen passen natuurlijk niet bij een organisatie die niet alleen failliet was gegaan zonder staatssteun, maar het financieel dus nog steeds niet op orde heeft. Ik denk tenslotte niet dat de bank zelf 20 miljard zou lenen aan een organisatie om daarop jaarlijks slechts iets van 450 miljoen (dividend aan de staat) terug te ontvangen. Daarbij is de bankenwereld enorm beschermd door de overheid, waardoor toetreding van nieuwe partijen lastig is. Tijd voor een nieuwe Zalmnorm: verdien eens iets meer dan 3% voor je aandeelhouder. (NB ik logde tot voor kort nog in op postbank.nl).
Frank Brilman
Wat een geweldige discussie, dank daarvoor.
Ik pas de leerpunten en tips toe in andere branches en organisaties (dan (ABN AMRO) Banken. Recentelijk AHA opgedaan in Voetbal. Op zich voor veel mensen een belangrijk gebeuren. Ook daar 'foute' oude patronen die doorbroken zouden moeten worden. Naast exorbitante salarissen en bonussen, amoreel gedrag en 'maffia-achtige praktijken, wat betreft macht, leiderschap en besluitvorming, ook veel goedpraterij van emotie tot marktwerking. Bijna niemand is in staat om buiten de 'haarbal' en uit het systeem te blijven om met een alomvattende purpose driven oplossing te komen. Maar dat is voetbal waar blijkbaar de emotie van veel mannen geaccepteerd is als reden voor uitwassen en maatschappelijke wantoestanden die in de wetten van de stam nooit geaccepteerd zouden worden. Naast voetbal en ABN AMRO banken, zie ik ook in Onderwijs, Zorg, Nutsbedrijven en Vervoer, dezelfde mechanismen. Bijna : waar niet? Waar beginnen: wat mij betreft bij een club van oude wijze mannen en vrouwen die ons land/gemeenschap leiden (of Europa) EN absoluut straten in het primair onderwijs (liefst in 3 gymnastieklessen per week) over hoe je met elkaar omgaat om gemeenschappelijk en gewenst succes te definiëren en halen.

Meer over Het spel om poen en prestige